Piękność z Durrës

Piękno Durrës: Starożytne Arcydzieło Albanii

Piękno Durrës to nie tylko mozaika; to fascynujący fragment historii, który przenosi nas do IV wieku p.n.e. Ta oszałamiająca, polichromatyczna mozaika jest najstarszą i najważniejszą tego typu znaleziskiem w Albanii. Mierząc 9 metrów kwadratowych, jej eliptyczny kształt przedstawia głowę kobiety otoczoną pięknymi motywami kwiatowymi. Od momentu odkrycia w Durrës w 1918 roku, arcydzieło to zachwyca odwiedzających w Narodowym Muzeum Historycznym Albanii w Tiranie od 1982 roku.

Początkowo stworzona w drugiej połowie IV wieku p.n.e., gdy Durrës było znane jako Epidamnos, mozaika zdobiła luksusową prywatną łazienkę. Pierwsze odkrycie miało miejsce w 1916 roku, podczas budowy schronów przeciwlotniczych przez armię austro-węgierską. Ponownie odkryta w 1947 roku, zyskała międzynarodową sławę do 1959 roku.

Mozaika ma około 5,1 metra szerokości w najszerszym miejscu i 3 metry w najwęższym, tworząc elegancki eliptyczny kształt. Wykonana z kolorowych kamyków, łączy w sobie style artystyczne hellenistyczne i iliryjskie, przypominające mozaiki z Pelli w starożytnej Macedonii. Centralna postać, uważana za kreteńską boginię Eileithyia lub dziewicę Aurę, przedstawiona jest z niezwykłymi detalami, od błyszczących ust po kasztanowe włosy.

Otaczające centralną postać motywy kwiatowe, takie jak hiacynty, lilie i dzwonki, dodają mozaice skomplikowanego piękna. Rzemieślnicy użyli techniki opus vermiculatum, konturując kształty małymi tesserami na czarnym tle i układając kamyki rzeczne w różnych kolorach z wielką precyzją.

Piękno Durrës to znacznie więcej niż tylko starożytny relikt; stało się ikoną kulturową. Jego wpływ sięga poezji, nagród filmowych, festiwali tanecznych i artystycznych reprodukcji. W 2004 roku Bank Albanii wydał nawet pamiątkową monetę z jego wzorem, zaprojektowaną przez albańskiego malarza i grawera Petraqa Papę i wybita w Warszawie, w Polsce.