Bardzrakash St. Grigor Monastery

Bardzrakash to pochodzący z 10-13 w. Ormiański klasztor położony między wsią Dsegh a miastem Tumanyan w obrębie Lori marz, Armenia. Zbudowany jest na płaskim miejscu na stromym zboczu pod klifami, nad rzeką Marts, w lesie Tavut.

Zespół składa się z dwóch cerkwi, przedsionka, kaplicy, cmentarza rodowego Mamikonyan i pozostałości po chaczkarach. Dwa kościoły i przedsionek, które tworzą główny zespół, ustawione są blisko siebie w jednej linii. Najstarszą zachowaną konstrukcją, zbudowaną z grubo ciosanych mniejszych kamieni bazaltowych, jest jednonawowy kościół typu halowego na północy kompleksu, z którego zachowała się jedynie ściana o wysokości 3-4 m. Chociaż nie dotarły do nas żadne szczegóły dotyczące historii tego kościoła, na podstawie metod budowlanych można przypuszczać, że został on zbudowany w X wieku. Budynek w centrum to XIII-wieczny Święty Astwizytyn - główny kościół, z którego zachowało się wejście, fragmenty południowej i zachodniej ściany, fragmenty łuków i filarów. Świątynia i jej gawitwa zbudowane są z dużych, drobno ciosanych płyt z kamienia felsitowego. Wydaje się, że klasztor nie funkcjonował długo po wybudowaniu Świętego Astwatsina, ponieważ ostatnie napisy na ścianach kościoła pochodzą z połowy XIII wieku.

Bardzrakasz przeszedł pewnego rodzaju renowacje w 1939 r. a także pewne działania porządkowe w 1950 i 1969 r. W 2014 r. został wpisany na listę Światowego Funduszu Zabytków jako jeden z 67 obiektów dziedzictwa kulturowego zagrożonych przez siły natury oraz wpływ zmian społecznych, politycznych i gospodarczych.