Fakty o: Błotniak stepowy
Błotniak stepowy, błotniak blady, błotniak biały – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych.
Występowanie
Zamieszkuje pas eurazjatyckich stepów. Gniazduje we wschodniej Europie i Środkowej Azji. Wędrowny. Zimuje w Afryce, na Bliskim Wschodzie, w Indiach i dalej na wschód po Mjanmę, oraz na Cejlonie. Nie wyróżnia się podgatunków.
- W Polsce pojawia się nieregularnie na przelotach we wszystkich regionach, zwykle bardzo nielicznie. Co roku notuje się od kilku do kilkunastu stwierdzeń tego ptaka, zwykle sporadycznie. Ponieważ nie lęgnie się w kraju, obserwuje się jego migracje w kwietniu lub maju i od końca sierpnia do października. Sporadycznie spotyka się jednak błotniaki stepowe we wszystkich miesiącach, nawet w okresie lęgowym i zimą. Pojawy są obecnie częstsze niż kiedyś. Tłumaczy się to lepszą penetracją terenów przez obserwatorów i znajomością cech identyfikacyjnych. Do tej pory lęgów nie odnotowano, choć przez 2 lata samiec był widywany w Dolinie Biebrzy wraz z samicą błotniaka łąkowego.
Cechy gatunku
Podobny pod względem smukłej i delikatnej sylwetki i rozmiarów do błotniaków: łąkowego i zbożowego, ale czarne końce skrzydeł o kształcie bardziej zaostrzonym, w kształcie klina. Samiec mniejszy od samicy i łatwiejszy do identyfikacji, o jasnosinym wierzchu ciała, białym brzuchu i spodniej części skrzydeł, czarnym dziobie i żółtych nogach. W przeciwieństwie do innych błotniaków nie ma ciemniejszej głowy. Przypomina mewę i z podobną zwinnością lata. Samica jest większa, podoba do samic innych błotniaków, zwłaszcza łąkowego. W oznaczaniu mają znaczenie subtelne różnice w spodniej pokrywie skrzydeł. Ma brązowy wierzch ciała i rdzawy spód z podłużnymi kreskami, a głowę z wyraźną szlarą – jasna obwódka z ciemnymi pokrywami usznymi. Posiada też białawą obrożą na szyi. Na skrzydłach ma jaśniejsze pierwszorzędowe lotki i ciemniejsze drugorzędowe. U młodych widać wyraźnie jaśniejszy kołnierzyk poniżej pokryw usznych i ciemne boki szyi, które są widoczne w locie.
Wymiary średnie
- długość ciała z dziobem i ogonem
- ok. 40–50 cm
- rozpiętość skrzydeł
- 95–115 cm
- długość ogona
- 19,5–25 cm
Masa ciała
samce 0,2–0,5 kgsamice 0,4–0,5 kg
Zdjęcie: Robert Nash / CC BY-SA 2.5 / pl.wikipedia.orgBiotop
Stepy, pola uprawne oraz inne tereny otwarte porośnięte niską trawiastą roślinnością, np. łąki, mokradła i bagna.
Poza okresem lęgowym błotniaki żyją samotnie, choć w siedliskach obfitujących w pokarm mogą tworzą koncentracje.
Toki
Więzi między partnerami utrzymują się jedynie przez jeden sezon.
Gniazdo
Na ziemi, w trawie i innej wysokiej roślinności lub między krzakami. Przeważnie buduje je samica z gałązek i trawy.
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w końcu maja 4 do 5 bladoniebieskich jaj z rdzawym nakrapianiem.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres 28–30 dni przez samicę, podobnie jak u innych błotniaków. Podczas gdy matka opiekuje się pisklętami, samiec zaopatruje rodzinę w pożywienie. Pisklęta opuszczają gniazdo po 35–40 dniach i osiągają wtedy samodzielność. Pierwszy lęg wyprowadzają w drugim lub trzecim roku życia.
Zdjęcie: Klaus Rassinger und Gerhard Cammerer, Museum Wiesb / CC BY-SA 3.0 / pl.wikipedia.orgOchrona
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody został zaliczony do kategorii NT (bliski zagrożenia). W Polsce objęty ochroną gatunkową ścisłą.