Fakty o: Perlica zwyczajna
Perlica zwyczajna, perliczka, perlica dzika – gatunek dużego ptaka z rodziny perlic, jedyny przedstawiciel rodzaju Numida.
Zamieszkuje Afrykę (na południe od Sahary), introdukowany na Karaibach i w południowej Francji. Prowadzi naziemny tryb życia, w sytuacji zagrożenia raczej ucieka pieszo niż fruwa. Jest wytrwałym biegaczem, może przebiec do 5 km dziennie. Poza sezonem lęgowym tworzy stada liczące ok. 25 osobników. Na wolności dożywa do 12 lat. W wielu krajach udomowiona, jest hodowana dla smacznego mięsa i jaj.
Systematyka
Wyróżniono dziewięć podgatunków N. meleagris:
- N. meleagris sabyi – północno-zachodnie Maroko.
- perlica białogłowa (N. meleagris galeatus) – zachodnia Afryka do południowego Czadu i północna Angola.
- perlica zwyczajna (N. meleagris meleagris) – wschodni Czad do zachodniej Etiopii, północna Kenia, Uganda i północna Demokratyczna Republika Konga.
- N. meleagris somaliensis – północno-wschodnia Etiopia, Somalia.
- perlica czarnobroda (N. meleagris reichenowi) – Kenia do środkowej Tanzanii.
- perlica soplowata (N. meleagris mitratus) – Tanzania do Mozambiku, Zambia i Botswana.
- N. meleagris marungensis – południowa Demokratyczna Republika Konga do zachodniej Angoli i Zambii.
- N. meleagris papillosus – Botswana, Namibia.
- N. meleagris coronatus – południowa RPA.
Etymologia
Nazwa rodzajowa pochodzi od nazwy Numidia, historycznego państwa Berberów w północnej Afryce, obejmującego terytoria na zachód od Kartaginy i na wschód od Oranu. Epitet gatunkowy pochodzi od łacińskiego słowa meleagris, meleagridis – „perliczka” (od greckiego μελεαγρις meleagris, μελεαγριδος meleagridos – „perliczka”)
Morfologia
- Cechy gatunku
- Sylwetka okrągła z małą głową. Upierzenie szaro-czarne, biało nakrapiane. W hodowli występują formy biało upierzone. Skrzydła krótkie i zaokrąglone, ogon krótki. Głowa nieopierzona, z czerwonymi i niebieskimi płatami skóry oraz czerwonym lub żółtym wyrostkiem kostnym na czubku.
- Wymiary średnie
- dł. ciała: 53–63 cm masa ciała: samca 1145–1816 g, samicy 1135–1823 g
Ekologia
- Biotop
- Występuje na południe od Sahary, gdzie zamieszkuje wszystkie środowiska z wyjątkiem lasów deszczowych i pustyń. W południowych częściach kontynentu zasięg rozprzestrzenił się dzięki postępowi rolnictwa.
- Gniazdo
- Gniazdo znajduje się na ziemi. Stanowi wydrapane w gruncie zagłębienie, wyściełane źdźbłami traw i pierzem. Za jego budowę odpowiedzialna jest samica.
- Jaja
- Jedna samica składa do 12 jaj o wymiarach 44–58×35,5–42,5 mm i ciężarze średnio 39 g. Zdarza się, że w gnieździe znajduje się ich nawet do 41, jednak jest to wynik składania jaj przez kilka samic.
- Wysiadywanie
- Jaja wysiadywane są przez okres 24 do 27 dni wyłącznie przez samicę. Podczas wysiadywania samiec przebywa z innymi samicami, które nie mają partnerów i kopuluje z nimi. Po wykluciu się młodych powraca do samicy i pomaga jej wychowywać młode. Przez pierwsze dwa tygodnie życia piskląt samiec odpowiedzialny jest za nie większość czasu, pomagając im szukać pożywienia i opiekując się nimi nocą. Samica zajęta jest uzupełnianiem braków pożywienia (w okresie inkubacji je raz lub dwa dziennie). 14-dniowe pisklęta potrafią polecieć na krótki dystans. W wieku 5 tygodni młode posiadają już pełne upierzenie (szatę młodocianą).
- Pożywienie
- Cebule, łodygi (np. cibory), nasiona (np. buzdyganka naziemnego), a także bezkręgowce (głównie w sezonie lęgowym).
Togo