Jelling stone ship, Jelling

Kamienny statek z Jelling to kamienny statek, najdłuższy, o którym wiadomo, że istniał, którego pozostałości leżą pod dwoma królewskimi kurhanami w Jelling w Danii.

Dawniej sądzono, że statek Jelling rozciągał się między dwoma kopcami i miał 170 metrów długości, co stanowiło zdecydowanie najdłuższy odkryty statek kamienny. Jednak ostatnie badania archeologiczne i ponowna ocena dużych wykopów po zachodniej stronie północnego kopca, które zauważono w latach 60. ubiegłego wieku, doprowadziły do innej rekonstrukcji, zgodnie z którą statek miał północny kopiec jako środek, a nie rufę, i miał 354 metry długości; długość ta odpowiada 1200 stopom rzymskim, a twierdze w Trelleborgu również mierzono w stopach rzymskich.

Król Harald Bluetooth wzniósł wielki kopiec, największy kopiec grobowy w Danii, nad istniejącym już kopcem grobowym z epoki brązu w Jelling, i pochował w nim szczątki swojego ojca Gorma Starego. Później, na południe od niego usypał jeszcze wyższy pusty kopiec, który w kamieniu runicznym wzniesionym przez Gorma opisano jako grób matki Haralda, królowej Thyry. Pod tym południowym kopcem zachował się jeden koniec kamiennego statku. Pomiędzy tymi dwoma kopcami Harald umieścił większy kamień runiczny, upamiętniający oboje jego rodziców, a mniejszy kamień stoi teraz obok niego. Oba kamienie znajdują się obecnie na cmentarzu kościelnym po południowej stronie kościoła w Jelling, czwartego kościoła, który zajął miejsce na południe od północnego kopca. Jeszcze w X wieku ciało Gorma zostało przeniesione z północnego kopca, na którym obecnie znajdują się tylko części nagrobne, do grobu pod kościołem.

Wcześniej sądzono, że trójkąt kamieni pod południowym kopcem otaczał pogańską świątynię i kamień runiczny do Thyry, ale kiedy w 1992 roku otwarto podstawę południowego kopca w związku z budową drogi, okazało się, że linie są lekko zakrzywione, a ślady drugiego końca statku znaleziono także pod północnym kopcem. Dowody dendrochronologiczne datują usypanie kopca północnego i utworzenie w nim nowej komory grobowej na lata 958-59 n.e. co zbiega się ze śmiercią Gorma tej samej zimy, a utworzenie kopca południowego na około 970 rok. Porosty na kamieniach okrętowych, które zostały przykryte przez kopiec południowy, sugerują, że stały one na otwartej przestrzeni przez około 20-30 lat. Jeśli jednak ustawienie statków było wyśrodkowane na kopcu północnym, to datuje się je na okres późniejszy.

Kamień runiczny Thyry, którego pierwotne położenie nie jest znane, mógł być związany ze statkiem, być może tworząc jego dziób, w którym to przypadku byłby częścią pomnika Gorma dla jego królowej. Kamienny statek jest również związany z kopcem grobowym z epoki brązu w Bække, gdzie Tue, syn Ravna, wzniósł kamień runiczny swojemu trutnikowi Thyrze, twierdząc, że Tue wzniósł kopiec Thyrze. Ostatnio sugeruje się, że Thyra była żoną najpierw Gorma, a potem Tue, a kopce i statki reprezentują rywalizujące ze sobą roszczenia do jej ziem ze strony Tue i Haralda. Wyjaśniałoby to wzniesienie pustego kopca i widocznego kamienia runicznego między dwoma kopcami Jelling, w którym Harald odnosi się do obojga swoich rodziców.