Centre Historique Minier de Lawarde, Lewarde

Fosse Delloye

Kopalnia Delloye lub Joseph Delloye należąca do Compagnie des mines d'Aniche to dawna kopalnia w zagłębiu górniczym Nord-Pas-de-Calais, położona w Lewarde. Po trzynastu latach zamknięcia obiekt został przekształcony w Centrum Historii Górnictwa Lewarde. Kopalnię uruchomiono w 1911 r. w tym samym czasie co kopalnie Bernard, Lemay i Bonnel. Zatopienie szybu Delloye przerwała I wojna światowa. Prace wznowiono dopiero w 1921 r. a kopalnia została oddana do użytku w 1927 r. kiedy osiągnęła głębokość 360 m. W tym czasie kilka dekamet na północ uruchomiono szyb Delloye nr 2, a wydobycie rozpoczęto w 1932 r. rok po oddaniu do użytku szybu Barrois, ostatniej z kopalń Aniche. Szyby zapewniały wentylację, obsługę i wyciąg.

Compagnie des mines d'Aniche została znacjonalizowana w 1946 r. i stała się częścią Grupy Douai. Powstały wówczas stosunkowo niewielkie osiedla mieszkaniowe, ponieważ Compagnie d'Aniche nie wybudowała żadnego. W 1955 r. szyb Vuillemin został skoncentrowany w szybie Delloye, podobnie jak szyb wentylacyjny Sébastopol. Przeprowadzono badania złoża, ale okazało się, że jego eksploatacja nie jest już opłacalna i w 1971 r. kopalnię zamknięto. W tym czasie jedynymi czynnymi jeszcze wyrobiskami były wyrobiska należące do koncentracji Gayant i Barrois w koncesji Aniche oraz nr 9 w koncesji Escarpelle w grupie Douai.

W 1973 r. za namową Alexisa Detruysa, sekretarza generalnego Zagłębia Nord-Pas-de-Calais, w Houillères postanowiono utworzyć muzeum górnictwa. Historyczne centrum górnicze zostało otwarte w 1984 roku. Szyb Delloye, wraz z szybem Arenberg, szybem nr 11-19 i szybem nr 9-9 bis, jest jednym z głównych miejsc pamięci o zagłębiu górniczym. Zachowały się także inne, mniejsze wyrobiska: wyrobisko nr 6 w kopalni Lens, wyrobisko nr 13 bis w kopalni Lens, wyrobisko nr 2 w kopalni Flines oraz wyrobisko nr 2 w kopalni Marles. Na początku XXI wieku firma Charbonnages de France zmaterializowała głowice szybów Delloye nr 1 i nr 2 i zainstalowała w nich wyloty gazu opałowego. Oprócz wyrobiska zachowały się także podstawy hałd żużla kawaleryjskiego nr 220 i 220A oraz osiedla mieszkaniowe, typowe dla okresu po nacjonalizacji. Oprócz tego, że Centrum Historii Górnictwa prezentuje zwiedzającym wszystkie instalacje dwudziestowiecznej kopalni, w tym zrekonstruowane chodniki, posiada również 2700 metrów bieżących archiwów, w tym 7000 książek, 550 000 dokumentów fotograficznych, 500 filmów, 350 wideogramów i 300 nagrań dźwiękowych. W dniu 21 września 2009 r. instalacje naziemne zostały zakwalifikowane jako zabytki historyczne. W dniu 30 czerwca 2012 r. szyb Delloye został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.