Arènes de Lutèce, Paryż

Arènes de Lutèce należą, obok Thermes de Cluny, do najważniejszych starożytnych pozostałości rzymskich z epoki w Paryżu. Teatr ten, zbudowany w I wieku n.e. mógł niegdyś pomieścić 15 000 widzów i był wykorzystywany również jako amfiteatr, w którym odbywały się walki gladiatorów.

Tarasowe siedzenia otaczały ponad połowę obwodu areny, co było bardziej typowe dla starożytnego teatru greckiego niż rzymskiego, który był półokrągły.

Orkiestra była otoczona ścianą podium o wysokości 2,5 m, zwieńczoną parapetem. Scena miała 41 m długości. Seria dziewięciu nisz była najprawdopodobniej przeznaczona na posągi. Pod niższymi tarasami znajdowało się pięć małych pomieszczeń, z których część wydaje się być klatkami dla zwierząt, otwierającymi się bezpośrednio na arenę.

Niewolnicy, ubodzy i kobiety zostali przeniesieni na wyższe kondygnacje, podczas gdy niższe miejsca były zarezerwowane dla rzymskich obywateli płci męskiej. Dla wygody widzów przed gorącym słońcem chroniła płócienna markiza. Ze swojego punktu widokowego teatr zapewniał również widok na rzeki Bièvre i Sekwanę.

Kiedy Lutecja została splądrowana podczas najazdów barbarzyńców w 275 r. n.e. część elementów kamiennych budowli wykorzystano do wzmocnienia miejskich murów obronnych wokół Île de la Cité. Jednak w 577 r. Chilperyk I kazał go wyremontować i dawał w nim przedstawienia. Później teatr stał się cmentarzem, który został całkowicie zasypany po wybudowaniu muru Filipa Augusta.

Wieki później, mimo że okoliczna dzielnica zachowała nazwę les Arènes, dokładna lokalizacja została utracona. Odkrył ją Théodore Vaquer podczas budowy Rue Monge w latach 1860-1869, kiedy Compagnie Générale des Omnibus chciała zbudować w tym miejscu zajezdnię tramwajową.

Pod przewodnictwem pisarza Victora Hugo i kilku innych intelektualistów, komitet konserwatorski pod nazwą Towarzystwo Miłośników Arki podjął się ratowania tego archeologicznego skarbu. Po zburzeniu klasztoru sióstr Jezusa Chrystusa w 1883 r. odsłonięto jedną trzecią areny. Rada Miejska przeznaczyła fundusze na odrestaurowanie areny i urządzenie na niej placu publicznego, który został otwarty w 1896 roku.

Po rozebraniu linii tramwajowych i zajezdni w 1916 roku i wybudowaniu linii 10 paryskiego metra, lekarz i antropolog Jean-Louis Capitan kontynuował prace wykopaliskowe i renowacyjne na arenie pod koniec I wojny światowej. Jego pamięci poświęcony jest sąsiedni plac Capitan, zbudowany na miejscu dawnego zbiornika Saint-Victor. Jednak część oryginalnej areny - naprzeciwko sceny - została utracona na rzecz budynków znajdujących się w ciągu ulicy Monge.

Stojąc w centrum areny, można jeszcze dostrzec znaczące pozostałości sceny i jej dziewięciu nisz, a także klatki z grillem w ścianie. Schodkowe tarasy nie są oryginalne, ale historycy uważają, że w fasadzie znajdowało się 41 łukowatych otworów.