Płetwal zwyczajny

Płetwal zwyczajny, często nazywany finwalem, to majestatyczny gigant morski i drugi co do wielkości gatunek na naszej planecie, zaraz po płetwalu błękitnym. Te imponujące stworzenia należą do rodziny fiszbinowców i charakteryzują się smukłymi ciałami o brązowo-szarym kolorze z jaśniejszymi spodami. Mogą osiągać długość do 27,3 metra (około 90 stóp) i ważyć nawet 114 ton.

Płetwale zamieszkują wszystkie główne oceany, od lodowatych wód polarnych po ciepłe morza tropikalne. Ich dieta składa się głównie z małych ryb ławicowych, kałamarnic i skorupiaków, które filtrują przez swoje fiszbiny.

Niestety, XX wiek nie był łaskawy dla płetwali. Intensywne polowania doprowadziły do drastycznego spadku ich liczebności. Dziś są klasyfikowane jako gatunek zagrożony, a ich globalna populacja szacowana jest na 100 000 do 119 000 osobników. Międzynarodowa Komisja Wielorybnictwa (IWC) wprowadziła zakaz komercyjnych połowów płetwali, ale kraje takie jak Islandia i Japonia wznowiły ich polowania. Dodatkowo, Grenlandczycy polują na nie zgodnie z przepisami IWC dotyczącymi wielorybnictwa rdzennej ludności.

Wyróżnia się dwa uznane podgatunki płetwali: płetwal północny i płetwal południowy. Co ciekawe, najnowsze badania DNA sugerują, że płetwale mogą być bliżej spokrewnione z humbakami i wielorybami szarymi niż z innymi członkami ich własnego rodzaju. Płetwala można łatwo rozpoznać po wysokim wyrzucie wody, długim grzbiecie, wyraźnej płetwie grzbietowej i unikalnym asymetrycznym ubarwieniu.

Płetwale mają fascynujące cykle życia. Kopulują w umiarkowanych wodach podczas zimy, a samice rodzą co 2-3 lata. Osiągają dojrzałość płciową między 6 a 12 rokiem życia i mogą żyć co najmniej 94 lata. Znane ze swojej szybkości, płetwale zyskały przydomek "chartów morskich". Są dość towarzyskie i często widuje się je w grupach liczących od 6 do 10 osobników, choć podczas żerowania mogą tworzyć stada liczące nawet 100 wielorybów.

Te wspaniałe stworzenia stoją przed wieloma zagrożeniami ze strony człowieka, takimi jak kolizje ze statkami, trwające polowania w niektórych regionach i nielegalne połowy. Kolizje z statkami są znaczącą przyczyną śmierci płetwali, a ich siedliska cierpią z powodu degradacji i zanieczyszczenia, w tym wysokich poziomów mikroplastików.

Podejmowane są jednak działania ochronne mające na celu ochronę płetwali. Są one objęte załącznikami I i II Konwencji o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt (CMS). Różne porozumienia, takie jak ACCOBAMS i Memorandum o Porozumieniu w sprawie Waleni Pacyfiku (Pacific Cetaceans MOU), mają na celu ochronę ich populacji i siedlisk. Trwają ciągłe wysiłki na rzecz rozwiązania tych zagrożeń i zapewnienia długoterminowego przetrwania tych niesamowitych stworzeń.