Jerzyk zwyczajny

Jerzyk zwyczajny to fascynujący ptak średniej wielkości, należący do rzędu Apodiformes. Mimo pewnych podobieństw do jaskółki oknówki i brzegówki, są one wynikiem konwergentnej ewolucji, a nie bliskiego pokrewieństwa genetycznego. Jego nazwa naukowa, Apus, pochodzi od łacińskich i greckich słów oznaczających "bez stóp", co odnosi się do jego krótkich nóg przystosowanych do chwytania się za pionowe powierzchnie, a nie do chodzenia.

Jerzyki są bliżej spokrewnione z kolibrami z Nowego Świata i drzewicami z Azji Południowo-Wschodniej. Karol Linneusz po raz pierwszy opisał jerzyka zwyczajnego w 1758 roku, a rodzaj Apus został ustanowiony przez Giovanniego Antonio Scopoliego w 1777 roku. Istnieje kilka podgatunków, z których środkowoeuropejski nazywany jest Apus apus palapus.

Pod względem wyglądu jerzyki zwyczajne są czarnobrązowe, mają długie, sierpowate skrzydła i krótki, rozwidlony ogon. Ich charakterystyczny głos i zwyczaj tworzenia "krzyczących grup" podczas letnich wieczorów są dobrze znane. Co niezwykłe, jerzyki spędzają większość swojego życia w powietrzu, łapiąc owady w locie i mogą spędzać miesiące bez lądowania.

Jeśli chodzi o gniazdowanie, jerzyki wybierają różne miejsca, takie jak budynki, dziuple drzew, klify i szczeliny. Tworzą trwałe pary i często wracają do tego samego miejsca gniazdowania rok po roku. Ich zachowania rozrodcze, migracyjne i behawioralne są dobrze udokumentowane, a trasy migracyjne rozciągają się od Europy do Afryki.

Jerzyki i jaskółki różnią się sposobem lotu, kształtem skrzydeł i ubarwieniem. Gniazda jerzyków mogą czasami być siedliskiem pasożytów, takich jak wszy i muchówki. Co ciekawe, jerzyk mógł zainspirować heraldycznego ptaka znanego jako "martlet" w heraldyce.