Mandryl barwnolicy

Nazewnictwo

W polskiej literaturze zoologicznej gatunek M. sphinx był oznaczany nazwą „mandryl”. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi nadano nazwę „mandryl barwnolicy”, rezerwując nazwę „mandryl” dla rodzaju tych naczelnych.

Występowanie i biotop

Mandryle żyją w wiecznie zielonych wilgotnych lasach równikowych Afryki Zachodniej (Kamerun, Gabon, Gwinea Równikowa i Kongo).

Wygląd

Mandryle są największymi małpami po człekokształtnych gorylach, szympansach i orangutanach. Samce mają charakterystyczne ubarwienie. Pysk i modzele siedzeniowe są wyraźnie ubarwione na niebiesko, czerwono i fioletowo. Młode oraz samice są bardziej brązowe. Młode samce zyskują swe ubarwienie dopiero w 5–6 roku życia, gdy osiągną dojrzałość płciową.

Wymiary dorosłego osobnika

• długość ciała: 61–76 cm
• długość ogona: do 7 cm
• masa ciała: samce średnio 30 kg, maksymalnie do 54 kg, samice średnio 15 kg

Tryb życia

Mandryle głównie przebywają na ziemi, niekiedy także w dolnej warstwie koron drzew. Zwierzęta te tworzą grupy (haremy) liczące do 20 osobników, przewodzone są przez jednego samca i zajmują terytorium ok. 50 km². Często kilka takich grup łączy się i powstają w ten sposób duże, luźne zgrupowania.

Pożywienie

Mandryle jedzą owoce, nasiona, korzenie, bulwy, grzyby, owady, oraz niekiedy małe kręgowce.

Rozmnażanie

Po ciąży trwającej 220-270 dni rodzi się 1 młode. Samice są płodne średnio co 33 dni. Dojrzałość płciową osiągają po ukończeniu 4 lat. Najdłuższy zanotowany wiek mandryla to 46 lat.

Zagrożenia

Niszczenie naturalnego środowiska i nadmierne polowania (na mięso lub do hodowli w zwierzyńcach) spowodowały, że mandrylowi zagraża wymarcie. Dla jego ocalenia konieczne jest szybkie zorganizowanie rezerwatów w dżungli.