Zeedijk, Amsterdam

Zeedijk to ulica w starym centrum Amsterdamu. Ulica stanowi północną i wschodnią granicę dzielnicy czerwonych latarni De Wallen i biegnie między Prins Hendrikkade a Nieuwmarkt. W przeszłości była to dzielnica pełna przestępczości i narkomanów, ale przeszła rewitalizację i obecnie jest główną ulicą amsterdamskiego Chinatown, gdzie mieszkańcy przychodzą na posiłki do wietnamskich, tajskich i chińskich restauracji. Dzielnica Zeedijk jest również znana jako Dzielnica Nautyczna, ponieważ w przeszłości była dzielnicą marynarzy.

Zeedijk zbudowano jako falochron lub wał chroniący Amsterdam przed wodami rzeki IJ, która do 1872 r. miała otwarte połączenie z rzeką Zuiderzee. Krzywizna ulicy jest zauważalną pozostałością po tym, jak przylegała do konturów starego wału. W połowie drogi wzdłuż wału znajduje się dawna Sint Anthoniespoort, dawna brama miejska, obecnie zwana Waag. Za bramą, biegnącą w kierunku południowo-wschodnim, wał kontynuował swój bieg jako Sint Antoniesdijk.

Dzielnica ta jest jedną z najstarszych części Amsterdamu. W 1544 r. Zeedijk była pierwszą ulicą, na której zainstalowano stałe oświetlenie uliczne. Do XVII wieku zakręt promenady był jednym z najbardziej szacownych miejsc, w których można było mieszkać. Po wybudowaniu luksusowej Herengracht bogaci kupcy wyprowadzili się z tej okolicy, a stała się ona centrum życia nocnego dla przepływających marynarzy. Przypominają o tym stare bary i sklepy z zaopatrzeniem dla statków.

Zeedijk jest sercem Chinatown, chińskiej dzielnicy Amsterdamu. Znajduje się tam wiele tokenów i restauracji, takich jak Nam Kee, opisana w powieści De Oesters van Nam Kee autorstwa Keesa van Beijnuma oraz w filmie nakręconym na podstawie tej książki. Teksty na tablicach ulicznych w dzielnicy Zeedijk i na Nieuwmarkt są zarówno w języku holenderskim, jak i chińskim. W dzielnicy znajduje się Świątynia Guang Shan He Hua, świątynia buddyjska, która jest otwarta dla zwiedzających.

To właśnie w Zeedijk w 1988 roku zginął muzyk jazzowy Chet Baker. Wypadł on lub rzucił się z okna hotelu Prins Hendrik. W miejscu tym umieszczono tablicę pamiątkową poświęconą jego pamięci.

Café 't Mandje przy Zeedijk 63 była wczesnym przykładem baru, w którym oprócz prostytutek, alfonsów i marynarzy mile widziani byli również geje i lesbijki. Właścicielka Bet van Beeren, która otworzyła lokal w 1927 r. szybko stała się ikoną amsterdamskiej społeczności LGBT. Po jej śmierci w 1967 roku jej siostra Greet prowadziła kawiarnię do 1983 roku. W 2008 r. kawiarnia została ponownie otwarta przez krewnych. Oprócz Café 't Mandje w Zeedijk istniały także inne bary gejowskie. Około 1998 r. w pobliżu zakrętu na północno-wschodnim krańcu Zeedijk otwarto cztery bary dla gejów, dzięki czemu obszar ten stał się jednym z najgorętszych miejsc nocnego życia gejów w Amsterdamie.

Raz w roku, w sierpniu, na Zeedijk odbywają się "Hartjesdagen" - festiwal z paradą przebierańców.