Raksza bandhan

Raksha Bandhan, znane również jako Rakshabandhan, to cenione hinduistyczne święto obchodzone w Indiach, Nepalu i innych częściach subkontynentu indyjskiego. Skupia się na wzruszającej tradycji, w której siostry wiążą „rakhi” – ochronny talizman – wokół nadgarstków swoich braci, symbolizując miłość i troskę. W zamian bracia obdarowują siostry prezentami. To poruszające święto zazwyczaj przypada w sierpniu, w ostatni dzień hinduistycznego miesiąca księżycowego Shraavana.

Pochodzenie Raksha Bandhan jest fascynujące. Tradycyjnie wywodzi się z praktyki egzogamii terytorialnej lub wioskowej, gdzie panny młode wychodzą za mąż poza swoje rodzime wioski. Ten zwyczaj podkreśla więź między rodzeństwem jako kluczowe ogniwo między domem małżeńskim a rodzinnym domem kobiety. Na wiejskich terenach północnych Indii zamężne kobiety często wracają do domów rodziców na to święto, czasem eskortowane przez swoich braci. Z biegiem czasu, zwłaszcza w miastach, święto stało się bardziej symboliczne ze względu na ewoluujące dynamiki rodzinne.

Raksha Bandhan dostosowało się do współczesnych czasów pod wpływem technologii, migracji i popularnych mediów, takich jak filmy, które pomogły rozprzestrzenić jego popularność. Rytuał wiązania rakhi rozszerzył się poza relacje krwi, sprzyjając dobrowolnym więziom, które przekraczają granice kastowe i klasowe. Dodatkowo hinduistyczne organizacje polityczne i państwo indyjskie promują to święto, jeszcze bardziej zakorzeniając je w świadomości kulturowej.

Różne regiony Indii mają swoje unikalne sposoby obchodzenia Raksha Bandhan. W Bengalu Zachodnim i Odisha jest znane jako Jhulan Purnima. W Maharasztrze społeczność Koli obchodzi je wraz z Narali Pournima. W Nepalu święto nazywa się Janai Purnima lub Rishitarpani i obejmuje ceremonię świętego wątku.

Raksha Bandhan znalazło również swoje miejsce w filmach i popularnych opowieściach, takich jak legenda o Santoshi Maa w filmie „Jai Santoshi Maa” i historia Rani Karnavati i cesarza Humayuna. Choć historyczna dokładność tych opowieści może być kwestionowana, dodają one do bogatej kulturowej mozaiki tego święta.