Nosorożec indyjski

Indyjski nosorożec, znany również jako większy nosorożec jednorożny, to niezwykle interesujący gatunek pochodzący z subkontynentu indyjskiego. Niestety, obecnie jest sklasyfikowany jako gatunek Wrażliwy na Czerwonej Liście IUCN, głównie z powodu fragmentacji i degradacji jego siedlisk. Naturalne środowiska nosorożca - bujne sawanny i łąkowe tereny Terai-Duar - kurczą się z powodu działalności człowieka. W 2008 roku na wolności pozostało tylko około 2 575 dorosłych osobników.

Naukowa nazwa nosorożca to Rhinoceros unicornis. Jest to gatunek monotypowy, co oznacza, że jest jedynym przedstawicielem swojego rodzaju. Przez lata nosorożec miał różne nazwy, ale wszystkie odnosiły się do R. unicornis. Nazwa „Rhinoceros” pochodzi z języka starogreckiego, w którym oznacza 'nosorożec', a „unicornis” podkreśla charakterystyczną cechę jednego rogu.

Z punktu widzenia ewolucji nosorożce oddzieliły się od innych kopytnych (perissodactyls) we wczesnym eocenie. Rodzina Rhinocerotidae, do której należy indyjski nosorożec, pojawiła się po raz pierwszy w późnym eocenie. Skamieniałości R. unicornis datuje się na środkowy plejstocen. Co ciekawe, indyjski i jawajski nosorożec są jedynymi przedstawicielami rodzaju Rhinoceros, a oddzieliły się od innych gatunków nosorożców około 11,7 miliona lat temu.

Indyjski nosorożec charakteryzuje się grubą, szaro-brązową skórą, pojedynczym rogiem i brodawkowatymi guzkami na nogach. Jest drugim co do wielkości gatunkiem nosorożca; większy jest jedynie słoń azjatycki. Nosorożce te są głównie roślinożerne i odżywiają się trawami, liśćmi, owocami, a nawet roślinami wodnymi.

Historycznie indyjski nosorożec zasiedlał znacznie większy obszar, ale obecnie jest ograniczony do kilku regionów w południowym Nepalu, północnym Zachodnim Bengalu i Dolinie Brahmaputry. Dzięki działaniom ochronnym w Indiach i Nepalu ich populacja wzrosła w obszarach chronionych, takich jak Park Narodowy Kaziranga i Park Narodowy Chitwan.

Jednakże indyjski nosorożec nadal staje przed wieloma zagrożeniami, w tym dawnym polowaniem sportowym, utratą siedlisk i kłusownictwem dla jego rogu, który jest wysoko ceniony w tradycyjnej medycynie chińskiej. Aby przeciwdziałać tym zagrożeniom, wprowadzono środki ochronne, takie jak umieszczenie gatunku w załączniku I CITES oraz inicjowanie programów translokacyjnych.

W warunkach niewoli programy hodowlane osiągnęły pewne sukcesy, z znaczącymi narodzinami dzięki sztucznej inseminacji. Te populacje w niewoli są kluczowe dla utrzymania różnorodności genetycznej i ochrony gatunku przed wyginięciem.