Wielki Meczet, Isfahan

Meczet Jameh w Isfahanie to jeden z najważniejszych i najstarszych przykładów architektury islamskiej w Iranie. Ten wpisujący się w panoramę miasta obiekt religijny jest nie tylko miejscem kultu, ale i wyjątkowym świadectwem historycznych przemian, które przez wieki kształtowały region.

Kompleks ten, położony w historycznym centrum Isfahanu, został wzniesiony na przestrzeni kilku stuleci, a jego najstarsze elementy datowane są na XI wiek. Meczet Jameh, znany również jako Meczet Piątkowy, jest przykładem ewolucji architektury meczetowej, z bogatą mozaiką stylów i technik.

Za najbardziej charakterystyczne elementy kompleksu uważa się dwie potężne kopuły – kopułę Nezam al-Mulk, która jest jednym z najstarszych przykładów kopuły dwuskorupowej w Iranie, oraz kopułę Taj al-Mulk, uważaną za arcydzieło geometrii i zdobnictwa. Wnętrze meczetu zachwyca skomplikowanymi wzorami mozaik, kaligrafią i grawerowanymi filarami.

Meczet Jameh jest także miejscem, w którym można zaobserwować zastosowanie szeregu innowacyjnych rozwiązań architektonicznych, takich jak system czterech iwanych (bram), które tworzą centralny dziedziniec. Każdy z iwanych jest skierowany w stronę jednego z punktów kardynalnych, a ich monumentalność i dekoracyjność świadczą o wysokim statusie meczetu w strukturze miasta.

Mimo że meczet był wielokrotnie niszczony i odbudowywany, szczególnie podczas najazdów Mongołów, to nadal zachował swój niepowtarzalny charakter. Dziś Meczet Jameh w Isfahanie jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO i stanowi jeden z najważniejszych punktów na turystycznej mapie Iranu.