Wadi Qelt, Jerycho

Synagoga Wadi Qelt to nazwa nadana przez niektórych budynkowi, który został kontrowersyjnie zidentyfikowany przez jego odkrywcę, archeologa Ehuda Netzera, jako synagoga z okresu hasmoneńskiego. Jest ona częścią kompleksu zimowego pałacu królewskiego zbudowanego przez Hasmoneuszy w ciepłej pustynnej oazie Jerycha, na zachód od miasta. Pochodzi z okresu między 70 a 50 rokiem p.n.e. i jeśli rzeczywiście służyła jako synagoga, byłaby jedną z najstarszych synagog, jakie kiedykolwiek znaleziono.

Synagoga została odkryta podczas prac wykopaliskowych prowadzonych przez Ehuda Netzera.

Synagoga była skromnym budynkiem z kamienia i cegły wypalanej na słońcu. Znajdowała się w niej łaźnia rytualna i mały dziedziniec otoczony siedmioma lub ośmioma pomieszczeniami z prostokątną salą główną o wymiarach 53 na 37 stóp. Salę ograniczała kolumnada, której platforma znajdowała się prawie dwie stopy nad podłogą nawy. Mieściło się tam blisko 70 osób. W północno-wschodnim narożniku Netzer znalazł niszę, która mogła służyć jako arka Tory. Uważa się, że dolny przedział, w większości nienaruszony, mógł funkcjonować jako geniza lub schowek, w którym przechowywano stare lub nieużywane zwoje. Do zachodniej strony sali głównej przylegało triclinium, czyli jadalnia, w której można było spożywać posiłki, oraz małe, trójkątne pomieszczenie, które mogło służyć jako kuchnia. Triclinium zostało dobudowane kilka lat po wybudowaniu sali głównej. Podczas spożywania posiłków kolatorzy siedzieli w stylu rzymskim na ławach opartych o trzy ściany sali. Podłogi i ściany były pokryte białym tynkiem.