Central American squirrel monkey

Środkowoamerykańska małpka wiewiórcza, znana również jako małpka wiewiórcza czerwonogrzbieta, to fascynujący mały ssak należący do rzędu naczelnych, rodzimy dla wybrzeża Pacyfiku Kostaryki i Panamy. Dzięki swojemu charakterystycznemu pomarańczowo-czarnemu futru, małpka ta wyróżnia się w świecie zwierząt. Żyje w grupach liczących od 20 do 75 osobników, co czyni ją wyjątkowo towarzyskim stworzeniem.

Małpki te mają zróżnicowaną dietę, złożoną z owoców, owadów i małych zwierząt. Niestety, mierzą się z poważnymi zagrożeniami, takimi jak wylesianie, polowania i handel zwierzętami domowymi, co prowadzi do spadku ich populacji.

Z taksonomicznego punktu widzenia, środkowoamerykańska małpka wiewiórcza należy do rodziny Cebidae i jest jednym z pięciu uznawanych gatunków małpek wiewiórczych. Istnieją dwa podgatunki, z których każdy występuje w różnych regionach. Są blisko spokrewnione z gujańską małpką wiewiórczą i małpką wiewiórczą bezuszną.

Pod względem wyglądu, te małpki mają pomarańczowy grzbiet, biały brzuch oraz charakterystyczną czarną „czapkę” na głowie. Samce i samice wyglądają bardzo podobnie, choć samce są zazwyczaj nieco większe. Zazwyczaj dożywają ponad 15 lat.

W zachowaniu środkowoamerykańskie małpki wiewiórcze są nadrzewne, co oznacza, że spędzają większość czasu na drzewach, a są aktywne głównie w ciągu dnia. Żyją w egalitarnych grupach, co oznacza brak ścisłej hierarchii. Żerują głównie w dolnych i środkowych partiach lasu, komunikując się za pomocą różnych dźwięków wokalnych. Mają także specyficzne zachowania ostrzegawcze przed drapieżnikami.

W kwestii rozmnażania, sezon godowy rozpoczyna się we wrześniu. Samice wchodzą w ruję jednocześnie, podczas gdy samce przechodzą fizyczne zmiany przygotowawcze. Po sześciomiesięcznej ciąży samice zazwyczaj rodzą jedno młode. Niestety, wiele noworodków nie przeżywa ze względu na drapieżnictwo.

Te małpki zamieszkują wybrane siedliska wzdłuż wybrzeża Pacyfiku Kostaryki i Panamy, głównie w parkach narodowych. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) klasyfikuje je jako "narażone" z powodu niszczenia i fragmentacji siedlisk.

Na szczęście istnieje nadzieja dla tych uroczych naczelnych. Trwają działania ochronne, w tym projekty zalesiania i różne inicjatywy na rzecz ich ochrony. Te wysiłki poprawiły ich status z "zagrożonych" na "narażone", co pokazuje, że przy dalszym wsparciu przyszłość tych małpek może być jaśniejsza.