Brochtorff Circle, Xagħra

Kamienny krąg Xagħra, znany także jako Xagħra Hypogeum lub Brochtorff Circle, to neolityczny kompleks grobowy znajdujący się w Xagħra, na wyspie Gozo, na Malcie. Składa się on z szeregu jaskiń, w których grzebano zmarłych i które otoczone były murowaną zagrodą. Jego początki sięgają około 3000-2400 r. p.n.e. choć najwcześniejsze groby w tym miejscu pochodzą z okresu 4100-3800 r. p.n.e. Jaskinie zawaliły się około 2000 r. p.n.e. a teren był później wykorzystywany do celów mieszkalnych i rolniczych.

Po odkryciu pod koniec XVIII wieku, w latach dwudziestych XIX wieku prowadzono na tym terenie prace wykopaliskowe, po czym został on ponownie zasypany i zapomniany. Odkryto je ponownie w 1964 roku, a główne prace wykopaliskowe miały miejsce w latach 1987-1994. Jest to jedyne w Europie prehistoryczne hypogeum otoczone kamieniami i uważane jest za jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych na Malcie, obok świątyń megalitycznych i Hypogeum Ħal-Saflieni. Najnowsze datowanie metodą AMS pozwoliło na uzyskanie wielu nowych dat pochówków w ramach projektu FRAGSUS finansowanego przez ERC oraz projektu ToTL. Badania izotopowe wskazują na zmieniające się warunki żywieniowe i klimatyczne oraz wiążą się z szerszymi zmianami w środowisku lokalnym.