Plazuelas, Pénjamo

Plazuelas to prehiszpańskie stanowisko archeologiczne położone na północ od San Juan el Alto, około 2,7 km na północ od autostrady federalnej nr 90 i około 11 km na zachód od miasta Pénjamo w stanie Guanajuato w Meksyku. Obiekt jest dostępny dla zwiedzających, a jego dominantą jest duży, prostokątny plac z kilkoma piramidalnymi konstrukcjami i platformami oraz masywnym boiskiem do gry w piłkę. Na północ od tych budowli znajduje się pole głazów z tysiącami wyrytych na nich glifów.

Pierwotna osada była znacznie większa, a jej wschodni zasięg wyznaczała duża, okrągła budowla zwana El Cajete.

Według INAH, pozostałości i dowody potwierdzają wpływ wielu kultur łączących się w tym miejscu, choć nie wiadomo na pewno, kto zbudował to miasto. INAH uważa, że łowiecko-zbieraccy Chichimecas zamieszkiwali region Bajio pod koniec okresu postklasycznego, oraz że wiele innych kultur osiadłych żyło tu wcześniej, ale kultury te nie zostały wymienione ani zidentyfikowane.

Plazuelas znajduje się w tej samej gminie, co Barajas i około 46 km na zachód od Peralty, i ma podobne osadnictwo z okresu klasycznego mezoamerykanizmu, dlatego możliwe jest, że te trzy miasta miały wspólnych budowniczych, mieszkańców, religię, rządy i prowadziły wymianę handlową w ramach wspólnej "Tradycji Bajio".

Bardzo niewiele wiadomo o społeczeństwach zamieszkujących region Bajio, uważa się, że byli to członkowie łowiecko-zbierackich, rybackich grup Chichimec, obecnie wiadomo, że miejsca te były szlakami handlowymi łączącymi środkowy Meksyk z północną i zachodnią Mezoameryką.

Ponad 1400 lat temu, oprócz Plazuelas, w regionie istniało pięć innych ważnych miast: San Bartolome, San Miguel Viejo, Tepozán, Loza Los Padres i Peralta. Struktury koliste potwierdzają stałe, starożytne związki Tradycji z innymi cywilizacjami. Okrągłe struktury są powszechne w całej prehiszpańskiej Mezoameryce.