Ogród Botaniczny, Jena

Botanischer Garten Jena jest drugim najstarszym ogrodem botanicznym w Niemczech, prowadzonym przez Uniwersytet w Jenie i znajdującym się przy Fürstengraben 26, Jena, Turyngia, Niemcy. Ogród jest otwarty codziennie, a wstęp do niego jest płatny.

Ogród został założony po raz pierwszy w 1586 roku jako hortus medicus, sześć lat po założeniu Ogrodu Botanicznego w Lipsku w 1580 roku. W 1630 roku został on znacznie przebudowany i rozbudowany przez profesora Wernera Rolfincka, który wcześniej studiował w Orto botanico di Padova. W 1640 roku podarowano drugą część, a katalog z 1659 roku dokumentuje ponad 1300 roślin w obu ogrodach. W 1662 r. pierwotny ogród został rozbudowany, a w 1674 r. dobudowano pierwszą ogrzewaną szklarnię, w której po raz pierwszy zaczęto utrzymywać kolekcję roślin tropikalnych.

W 1770 r. w ogrodzie wprowadzono taksonomię Linneusza, a w 1776 r. Goethe rozpoczął współpracę z ogrodem i pomógł w zorganizowaniu Instytutu Botaniki w Jenie; w kolejnych dziesięcioleciach często studiował botanikę i pisał wiersze w ogrodzie. Chociaż powierzchnia ogrodu wynosiła w tym czasie zaledwie 1,3 hektara, zakupy odnotowane w 1794 roku obejmują Buxus sempervirens, Juniperus sabina, Periploca graeca, Sambucus racemosa i Thuja occidentalis. Kilka lat później zakupiono także amarylisy, kaktusy, sukulenty Euphorbia, Pelargonie i Zantedeschia. Pierwszy opublikowany katalog ogrodu ukazał się w 1795 roku.

Niestety, w 1806 r. ogród został poważnie uszkodzony w napoleońskiej bitwie pod Jeną-Auerstedt, a jego odbudowa trwała długo i powoli. Do 1819 r. w ogrodzie znajdowało się tylko około 50 roślin doniczkowych w jednej szklarni i około 200 roślin na zewnątrz. W 1820 r. zbudowano jednak dodatkową szklarnię, a istniejące szklarnie przekształcono w oranżerię, palmiarnię i chłodnię. Ogród został gruntownie przebudowany w latach 1877-1879, po czym obejmował 2020 gatunków z 85 rodzin, a także ogród leczniczy i 13 grup roślin doniczkowych z różnych regionów geograficznych. W 1966 roku liczba ta znacznie wzrosła do około 2000 rodzin, do których dodano kolejne 300 rodzin w nowej kolekcji roślin alpejskich.

Obecnie w ogrodzie znajduje się około 12 000 roślin. W skład terenów zewnętrznych wchodzi arboretum, w którym rośnie około 900 gatunków drzew i krzewów liściastych i iglastych; ogród alpejski, w którym rośnie około 2500 gatunków; ogród systematyczny, zorganizowany według współczesnej taksonomii; kolekcja roślin leczniczych i użytkowych; niewielkie wzgórze i staw; kolekcja rododendronów, róż i dalii. Pięć szklarni to: kaktusiarnia i sukulenty; chłodnia dla strefy przejściowej między tropikami a subtropikami; palmiarnia i tropikalna; "ewolucyjna" ze starymi formami roślin, w tym cykadami i paprociami drzewiastymi; oraz tropikalna akwatera, w której znajdują się Victoria cruziana, mangrowce, epifity itp.