Fakty o: Łabędź
Cygnini – monotypowe plemię ptaków pływających z rodziny kaczkowatych.
Morfologia
Długość ciała 102–180 cm, rozpiętość skrzydeł 160–260 cm; masa ciała 3500–15500 g. Długa szyja o 23 lub 24 kręgach. Dziób równo-szeroki, przy końcu płaski i zaokrąglony. Nogi krótkie z długimi palcami. Barwa łabędzi jest biała lub czarna, w młodości szaro-popielata. Pióra łabędzi są gęste i sztywne, podbite gęstym puchem, bardzo sprężystym. Ze skóry garbowanej wraz z piórami robiono kiedyś drogie futro łabędzie. Skrzydła szerokie, ogon krótki. Chód niezgrabny, lot szybki i wytrzymały.
Tryb życia
Żywią się trawą i roślinami, a także wodnymi mięczakami i innymi drobnymi zwierzętami. Pływają bardzo szybko, ustawiając pióra skrzydeł pod wiatr. Łabędzie są monogamiczne, łączą się w trwałe pary. Gniazda naziemne. W czasie wysiadywania jaj samiec ciągle strzeże samicy, bierze udział w opiece nad pisklętami. Brak dymorfizmu płciowego. Głos donośny, krzykliwy, dzięki zakrzywionej w pętlę tchawicy. Łabędź niemy wydaje dźwięki syczące i chrapliwe. Trzymają się na powierzchni wód stojących, słodkich. W czasie wędrówek nocują na brzegach morskich.
Etymologia
- Cygnus (Cycnus, Cignus): łac. cygnus lub cycnus „łabędź”, do gr. κυκνος kuknos „łabędź”.
- Chenopis (Chenopsis): gr. χην khēn, χηνος khēnos „gęś”; οψις opsis „wygląd”. Gatunek typowy: Anas atrata Latham, 1790.
- Olor (Holor): łac. olor, oloris „łabędź”. Gatunek typowy: Cygnus musicus Bechstein, 1809 = Anas cygnus Linnaeus, 1758.
- Sthenelus: w mitologii greckiej Sthenel (gr. Σένελος, łac. Sthenelus), był władcą Ligurii i ojcem Kyknosa (gr. Κύκνος, łac. Cycnus). Gatunek typowy: Anas melancorypha Molina, 1782.
- Sthenelides: rodzaj Sthenelus Stejneger, 1882; gr. -οιδης -oidēs „przypominający”. Nowa nazwa dla Sthenelus.
- Clangocycnus: gr. κλαγγη klangē „hałas, brzęczenie”; κυκνος kuknos „łabędź”. Gatunek typowy: Cygnus buccinator J. Richardson, 1831.
- Euolor: gr. ευ eu „ładny”; rodzaj Olor Wagler, 1832. Gatunek typowy: Anas olor J.F. Gmelin, 1789
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące, występujące współcześnie gatunki:
- Cygnus atratus – łabędź czarny
- Cygnus melancoryphus – łabędź czarnoszyi
- Cygnus olor – łabędź niemy
- Cygnus buccinator – łabędź trąbiący
- Cygnus colombianus – łabędź czarnodzioby
- Cygnus cygnus – łabędź krzykliwy
oraz wymarłe:
- Cygnus falconeri - wymarły, plejstoceński gatunek olbrzymiego łabędzia z Malty i Sycylii
- Cygnus sumnerensis – wymarły gatunek z Nowej Zelandii, dawniej uważany za podgatunek łabędzia czarnego
Czechy