Timanide Orogen, Park Narodowy Varangerhalvøya

Orogen timanidyjski to przeduralski orogen, który uformował się w północno-wschodniej Baltice podczas neoproterozoiku w orogenezie timanidyjskiej. Długość orogenu wynosi około 3000 km. Jego skrajne punkty obejmują południowy Ural na południu oraz Ural Polarny, półwyspy Kanin i Varanger na północy. Grzbiet Timanu jest typowym obszarem orogenu. Na zachodzie, na półwyspie Varanger, zorientowany na północny zachód orogen timanidyjski jest obcięty przez młodszy skandynawski orogen kaledoński, który ma położenie ukośne. Północno-wschodnie części orogenu zbudowane są ze skał wulkanicznych i osadowych, granitoidów i nielicznych opolitów. Natomiast południowo-zachodnia część orogenu zbudowana jest głównie ze skał osadowych. W orogenach tych powszechnie występują granitoidy typu I i A oraz skały wulkaniczne.

Od późnego neoproterozoiku do środkowego kambru orogen timanidyjski był związany ze strefą subdukcji, która istniała na północny wschód od niego. Większość badań interpretuje subdukcję jako postępującą do wewnątrz, choć jedno sugeruje coś przeciwnego. Uważa się, że w kambrze orogen timanidyjski rozwinął się w warunkach kolizji kontynentalnej, gdy Baltica i Arctida zderzyły się ze sobą między 528 a 510 mln lat temu. Niektórzy badacze nie zgadzają się jednak z tym poglądem, sugerując, że taka kolizja nigdy nie miała miejsca.

Erozja orogenu timanidyjskiego spowodowała powstanie osadów, które obecnie znajdują się na Platformie Wschodnioeuropejskiej, w tym kambryjskiej formacji Sablino w pobliżu jeziora Ładoga. Badania osadów wskazują, że erozja orogenu rozpoczęła się prawdopodobnie w kambrze, a następnie nasiliła się w ordowiku.

Pierwszymi geologami, którzy badali orogen, byli Wilhelm Ramsay i Feodosy Tschernyschev, którzy opublikowali prace odpowiednio w 1899 i 1901 roku. Hans Reusch zebrał istniejącą wiedzę na temat orogenu w 1900 roku.