Thulamela

Thulamela to najbardziej dramatyczne z około 300 stanowisk archeologicznych zidentyfikowanych w Parku Narodowym Krugera. Znajduje się na wzniesieniach na południe od rzeki Levubu, skąd roztacza się panoramiczny widok. Sidney Miller prowadził wykopaliska od grudnia 1993 r. do lipca 1995 r. a stanowisko zostało częściowo zrekonstruowane.

W otwarciu odbudowanej Thulameli wzięło udział stu gości, w tym ówczesny minister środowiska i turystyki Pallo Jordan oraz ówczesny prezes SANParks, dr Enos John Mabuza. Nazwa Thulamela pochodzi od portmanteau słów thulwi i mela w odniesieniu do wysokich mrowisk występujących na tym obszarze.

Makahane, podgatunek Vhalembeth z plemienia Venda, zamieszkiwali kamienną fortecę Thulamela od 1250 do 1700 r. p.n.e. Szklane paciorki, chińska porcelana, importowane tkaniny, bransoletki z kości słoniowej, złoto, brąz i inna biżuteria świadczą o rozległych kontaktach handlowych. Mieszkańcy, będący wykwalifikowanymi złotnikami, handlowali tym metalem jako walutą, a także wydobywali rudę żelaza, którą przerabiali na żelazo na eksport. Oba metale wymieniano na kość słoniową, szklane paciorki i zboże od kupców bliżej wschodniego wybrzeża. Prawdopodobnie istniały również powiązania handlowe z Afryką Zachodnią.

W latach 90. XX wieku podczas wykopalisk odkryto groby XVI-wiecznego króla i królowej. Archeolodzy nazwali ich królem Losha i królową Ingwe, a ich zamek mógł pomieścić 1000 osób. Mieszkania wzdłuż zrujnowanych murów na zboczach wzgórz mogły regularnie pomieścić 2 000 osób.

Podobne ruiny wioski można znaleźć na Wzgórzach Mateke po drugiej stronie rzeki Limpopo w Zimbabwe. Klify Makahane znajdują się w tym samym rejonie Parku Narodowego Krugera, na północny wschód od Bramy Punda Maria w pobliżu Levubu i również były osadą Vhalembethu.

Turyści odwiedzający park mogą zarezerwować wycieczki z Punda Maria Camp do Thulamela.