Lazarevskoe Cemetery, Petersburg

Cmentarz Łazarewski to zabytkowy cmentarz w centrum Sankt Petersburga, najstarszy zachowany cmentarz w mieście. Jest częścią Ławry Aleksandra Newskiego i jednym z czterech cmentarzy w tym kompleksie. Od 1932 roku jest częścią Państwowego Muzeum Rzeźby Miejskiej, które określa go mianem Nekropolii XVIII wieku. Jego powierzchnia wynosi 0,7 ha.

Cmentarz powstał wraz z założeniem miasta Sankt Petersburg przez Piotra Wielkiego na początku XVIII wieku. Po śmierci siostry Piotra, Natalii Aleksiejewny, w 1716 roku, Piotr polecił pochować ją na terenie powstającego wówczas klasztoru Aleksandra Newskiego. W 1717 r. Natalia Aleksiejewna została pochowana w cerkwi św. Łazarza, pierwszej kamiennej budowli w kompleksie klasztornym, od której cmentarz wziął swoją nazwę. Wkrótce miejsce to stało się miejscem pochówku innych członków rodziny i dworu Piotra, a także najbardziej prestiżowym miejscem pochówku w mieście, wymagającym osobistej zgody Piotra na pochówek w tym miejscu. Szczątki Natalii Aleksiejewny i innych członków rodziny cesarskiej wkrótce po ich pierwotnym pochówku złożono ponownie w klasztornej cerkwi Zwiastowania NMP, ale kompleks cerkwi i cmentarza pozostał popularnym miejscem pochówku petersburskich elit, a wiele rodzin szlacheckich założyło tu swoje rodzinne kwatery.

Na początku XIX w. cmentarz zapełnił się, a na terenie zespołu klasztornego otwarto nowe cmentarze. Ostatnie pochówki na Cmentarzu Łazariewskim miały miejsce na początku XX wieku, a w 1919 roku cmentarz został zamknięty dla nowych pochówków. W okresie sowieckim cmentarz stał się miejscem interesującym ze względu na kunsztowne pomniki pogrzebowe i groby ważnych postaci historycznych. W 1932 roku został uznany za "Nekropolię XVIII wieku" i stał się częścią Państwowego Muzeum Rzeźby Miejskiej. Groby uznane za mniej znaczące zostały usunięte, natomiast pomniki i szczątki o większym znaczeniu artystycznym lub historycznym zostały przeniesione na cmentarz z kościołów i cmentarzy, które były w trakcie rozbiórki. Obecnie cmentarz pełni funkcję muzeum, w którym eksponowane są rzeźby pogrzebowe wielu ważnych artystów XVIII i XIX wieku.