Saint Spyridon Church, Jassy

Kościół św. Spyridona to rumuńska cerkiew prawosławna znajdująca się przy bulwarze Independenței 1 w Iași, w Rumunii. Kościół jest poświęcony świętemu Spyridonowi, a jego historia jest związana z historią pobliskiego szpitala Sfântul Spiridon.

Pierwotny kościół w tym miejscu został zbudowany w latach 1752-1758. Fundusze na ten cel wyłożył uczony bojar Ștefan Bosie, którego wydatki doprowadziły do bankructwa; później dołączyli do niego hetman Vasile Ruset i kupiec Anastasie Lipscanul z Korfu. W 1757 r. ktorzy założyli również szpital, pierwszy w Jassach. Miało to miejsce za rządów księcia Constantina Racoviță, który wydał dekret nakazujący budowę. Nie wiadomo, dlaczego wybrano dość nietypowe imię Spyridon: być może dlatego, że był on patronem rodziny Ghica, albo dlatego, że jego kanon został wydrukowany w Jassach w 1750 r. Początkowo cerkiew była używana jako klasztor, a w 1763 r. patriarcha ekumeniczny Samuel ogłosił ją stauropegiczną, czyniąc jej archimandrytę biskupem tytularnym Irenopolis. W 1770 r. w czasie wojny rosyjsko-tureckiej, w budynku kwaterowało wojsko rosyjskie.

Kościół został poważnie uszkodzony podczas trzęsienia ziemi w 1802 r. we Vrancea, zburzony pod koniec 1804 r. i całkowicie odbudowany w 1807 r. Był remontowany w latach 1862, 1938, 1976 i 1990. Remontowano go w latach 1862, 1938, 1976 i 1990. Dzwonnica pochodzi z 1786 r. co można wywnioskować z obecności herbu Alexandru Mavrocordat Firaris. Proponuje się również datę 1757, która pokrywa się z otaczającym ją murem zbudowanym przez Racoviță. Ma kształt trzcinowej czapki noszonej przez św. Spyridona; początkowo przypominała rosyjską cebulową kopułę, obecny kształt został ustalony w 1862 roku. Początkowo na jej czubku znajdował się półksiężyc, co miało stanowić pewną ochronę przed atakami osmańskimi. W 1807 r. podczas przebudowy budowli, zastąpiono go okiem w trójkącie, symbolem boskości. Paryski zegar został dodany po 1830 r. zgodnie z wyraźnym przepisem Regulamentu Organowego. Obecna forma dachu również pochodzi z 1862 r. W 1765 r. Grigore III Ghica wybudował bliźniacze fontanny z napisami w języku greckim, tureckim osmańskim i rumuńskiej cyrylicy; woda płynęła po wyłożonej płytkami ścieżce z terenu dzisiejszego Ogrodu Botanicznego.

Architektonicznie dominują formy prostokątne. We wnętrzu znajduje się nawa główna, którą flankują dwie mniejsze nawy boczne. Freski ścienne pod kopułą przedstawiają czterech ewangelistów, na sklepieniu kopuły widnieje Chrystus Pantokrator, a na ołtarzu - Trójca Święta. Ornamentowana marmurowa imitacja z wnętrza pochodzi z 1863 r. W tym samym okresie Eustație Altini wykonał malowidło ikonostasu. W 1863 r. Dimitrie Ghica zlecił naprawę ikonostasu i pokrycie go złotem. W skład majątku kościelnego wchodzą cenne przedmioty, takie jak przedmioty kultu z metali szlachetnych, szaty liturgiczne, święte księgi zdobione złoconym srebrem i sceny biblijne w emalii porcelanowej. W kościele pochowane jest ciało Grigore Ghica, ściętego przez Turków w 1777 r. natomiast jego głowa została przewieziona do Stambułu. Grecka inskrypcja mówi o "przedwczesnej śmierci", a wyrzeźbione gałązki palmowe oznaczają męczeństwo.

Zarówno kościół, jak i dzwonnica zostały wpisane na listę zabytków przez rumuńskie Ministerstwo Kultury i Religii.