Trail of Remembrance and Comradeship, Lublana

Szlak Pamięci i Koleżeństwa, nazywany również Szlakiem wzdłuż drutu, Szlakiem wokół Lublany lub Zielonym Pierścieniem, to żwirowo-utwardzony chodnik rekreacyjno-pamiątkowy o długości prawie 33 km i szerokości 4 m wokół Lublany, stolicy Słowenii. Chodnik prowadzi obok stawu Koseze i przez wzgórze Golovec.

W czasie II wojny światowej prowincja Lublana, przyłączona do faszystowskich Włoch, została poddana brutalnym represjom po pojawieniu się ruchu oporu. Władze włoskie wzniosły wokół Lublany ogrodzenie z drutu kolczastego, którego trasa stanowi obecnie Szlak Pamięci i Koleżeństwa, aby uniemożliwić komunikację między działaczami podziemnego Frontu Wyzwolenia miasta w Lublanie a słoweńskimi partyzantami na okolicznych wsiach.

Budowę szlaku rozpoczęto w 1974 roku, a zakończono w 1985 roku. Jest on oznakowany drogowskazami, tablicami informacyjnymi z mapą szlaku, tablicami i metalowymi znacznikami, a także drogowskazami na zakrętach. W miejscach, gdzie wcześniej znajdowały się bunkry, ustawiono sto dwa ośmiokątne kamienie pamiątkowe zaprojektowane przez architekta Vlasto Kopača. Wzdłuż przyległego terenu zielonego zasadzono 7 400 drzew z 49 gatunków. Od 1988 r. miejsce to jest chronione jako projektowany pomnik przyrody.

Ze szlaku korzysta codziennie wielu mieszkańców Lubonia. Najpopularniejszą formą rekreacji na nim są spacery i jogging. Dozwolona jest również jazda na rowerze pod warunkiem, że nie zagraża ona pieszym. Podczas śnieżnej zimy na niektórych odcinkach udostępniane są trasy do narciarstwa biegowego. Od 1957 r. co roku, w weekend najbliższy 9 maja, odbywa się tradycyjny marsz rekreacyjny wzdłuż Drutu, upamiętniający wyzwolenie Lublany 9 maja 1945 r. Uczestnicy marszu, którzy przejdą cały dystans, zbierają datki i zbierają pamiątki. Osoby, które przejdą cały dystans i zbiorą pieczątki we wszystkich ośmiu punktach kontrolnych, otrzymują odznakę pamiątkową i medal.

Ze względu na rozwój Lublany na przestrzeni lat niektóre odcinki ścieżki przebiegają obecnie przez tereny zabudowane. Przykładem może być odcinek od Koseze przecinający ulicę Klagenfurt i ulicę Wiedeńską, a kończący się w pobliżu stadionu Stožice.