South End–Groesbeckville Historic District, Albany

South End-Groesbeckville Historic District znajduje się w części dzielnicy o tej samej nazwie w Albany, w stanie Nowy Jork, w Stanach Zjednoczonych. Jest to obszar składający się z 26 przecznic, o powierzchni 57 akrów, położony na południe od dzielnic Mansion i Pastures, z mieszanką nieruchomości mieszkalnych i komercyjnych. W 1984 r. uznano go za dzielnicę historyczną i wpisano do Krajowego Rejestru Miejsc Historycznych.

Przez kilka dziesięcioleci po założeniu miasta pod koniec XVII wieku South End był niezagospodarowany. W 1761 roku generał Philip Schuyler zbudował tam swój dom. Obecnie jest to National Historic Landmark, najstarszy budynek w dzielnicy i jedyna nieruchomość w dzielnicy wpisana indywidualnie do Krajowego Rejestru.

Gdy miasto rozrastało się po otwarciu Kanału Erie na początku XIX wieku, rozwój nie dotarł od razu na South End, z wyjątkiem wczesnej drogi płatnej, obecnie South Pearl Street, zbudowanej w pierwszych latach XIX wieku, która później stała się kręgosłupem South End. Ulice zaplanowane dla tej dzielnicy zostały włączone do siatki ulic Albany już w 1818 roku. Zostały one wybudowane w połowie wieku, a w latach 70. XIX wieku dzielnica zaczęła się szybko rozrastać, napędzana przez niemieckich imigrantów, grupę nadal blisko związaną z South Endem i pierwszą z kilku fal imigrantów, którzy odcisnęli na niej swoje piętno. Irlandzcy Amerykanie również uważali tę dzielnicę za swoją, nawet gdy rozproszyli się w innych częściach miasta, a jeden z mieszkańców dzielnicy, Daniel P. O'Connell, wyrósł na szefa miejskiej demokratycznej machiny politycznej aż do XX wieku, używając zburzonego obecnie budynku w dzielnicy jako swojej siedziby.

Dzielnica ta jest jedynym dużym obszarem Albany sprzed XX wieku, gdzie domy były w większości budowane pojedynczo przez przyszłych mieszkańców, a nie w dużych grupach domów spekulacyjnych przez deweloperów, co zaowocowało dużą różnorodnością architektoniczną. W podobny sposób rozwijała się wioska Groesbeckville w sąsiednim mieście Bethlehem, które w tamtym czasie leżało tuż na południu, i wkrótce została wchłonięta przez miasto, co było pierwszym rozszerzeniem południowej granicy Albany. Nowa dzielnica stała się pierwszym domem dla wielu grup imigrantów, które zasiedlały miasto przez cały XX wiek, w tym Afroamerykanów wysiedlonych w wyniku odnowy miejskiej w innych częściach miasta. Dziś dzielnica pozostaje w dużej mierze nienaruszona, ale zmaga się z efektami urbanistycznego rozkładu. Stowarzyszenie sąsiedzkie podjęło współpracę z miastem w celu opracowania planu rewitalizacji.