O'Shaughnessy Dam, Park Narodowy Yosemite

O'Shaughnessy Dam to betonowa zapora łukowo-grawitacyjna o wysokości 430 stóp w hrabstwie Tuolumne, w Kalifornii, w Stanach Zjednoczonych. Zatrzymuje ona rzekę Tuolumne, tworząc zbiornik Hetch Hetchy Reservoir w dolnym końcu doliny Hetch Hetchy Valley w Parku Narodowym Yosemite, około 160 mil na wschód od San Francisco. Zapora i zbiornik są źródłem wody dla akweduktu Hetch Hetchy, który zaopatruje w wodę ponad dwa miliony mieszkańców San Francisco i innych miast w zachodniej części Bay Area. Nazwa zapory pochodzi od nazwiska inżyniera Michaela O'Shaughnessy'ego, który nadzorował jej budowę.

Chociaż San Francisco starało się o wodę z rzeki Tuolumne już w latach 90. XIX wieku, projekt ten nie został zrealizowany aż do katastrofalnego trzęsienia ziemi i pożaru w 1906 roku, które uwydatniły niewystarczalność istniejących zasobów wody. Dolina Hetch Hetchy - porównywana wówczas do doliny Yosemite ze względu na swoje piękno krajobrazowe - została wybrana ze względu na jakość wody i potencjał hydroelektryczny, ale lokalizacja na terenie parku narodowego wzbudziła kontrowersje. Aby ominąć federalną ochronę rzeki Tuolumne, konieczna była ustawa Kongresu, zgodnie z którą grunty publiczne powinny być zagospodarowane dla dobra publicznego.

Budowę zapory rozpoczęto w 1919 r. ukończono w 1923 r. a pierwszą wodę dostarczono w 1934 r. po licznych opóźnieniach. W latach 1935-1938 tama została podwyższona, aby zwiększyć jej możliwości w zakresie zaopatrzenia w wodę i wytwarzania energii. Tama, akwedukt i przylegające do nich systemy hydroelektryczne są znane pod wspólną nazwą Hetch Hetchy Project. Woda dostarczana do Hetch Hetchy, pochodząca z dzikiego i dziewiczego obszaru Sierra Nevada, jest jedną z najczystszych wód komunalnych w USA, wymagającą jedynie wstępnej filtracji i dezynfekcji.

Hetch Hetchy było pierwszą wielką kontrowersją ekologiczną w USA, a debata na temat tamy i zbiornika trwa do dziś. Grupy konserwatorskie, takie jak Sierra Club, lobbują na rzecz odbudowy doliny, podczas gdy inni argumentują, że pozostawienie tamy na miejscu byłoby lepszą decyzją ekonomiczną i środowiskową.