Fakty o: Karakal stepowy
Karakal stepowy, karakal, ryś stepowy – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Występuje w Azji, na Półwyspie Arabskim i w Afryce. Pierwszy okaz opisano w 1776 roku. Nazwa wywodzi się od tureckiego słowa karakulak - czarne ucho. Czasami bywa zaliczany do rodzaju Felis, ale stopień jego odrębności chyba uzasadnia ustanowienie dla niego odrębnego rodzaju Caracal lub zaliczenia go wraz z rysiem europejskim i rysiem rudym do rodzaju Lynx.
Zasięg występowania
Karakal stepowy występuje w zależności od podgatunku:
- Caracal caracal algira (Wagner, 1841) – północna Afryka
- Caracal caracal caracal (Schreber, 1776) – południowa, środkowa, wschodnia Afryka
- Caracal caracal damarensis (Roberts, 1926) – Namibia
- Caracal caracal limpopoensis (Roberts, 1926) – Botswana
- Caracal caracal lucani (Rochebrune, 1885) – Gabon
- Caracal caracal nubica (J. B. Fischer, 1829) – Etiopia, Sudan
- Caracal caracal poecilictis Thomas & Hinton, 1921 – zachodnia Afryka
- Caracal caracal schmitzi (Matschie, 1912) – zachodnia Azja, Iran, Arabia, Indie
Systematyka
Gatunek po raz pierwszy opisał w 1776 roku niemiecki zoolog Johann Christian Daniel von Schreber nadając mu nazwę Felis caracal. Jako miejsce typowe autor wskazał „Przylądek Dobrej Nadziei” (niem. Vorgebirge der guten Hofnung), ograniczone przez Joela Asapha Allena w 1924 roku do „Table Mountain, w pobliżu Kapsztadu w Południowej Afryce” (ang. Table Mountain, near Cape Town, South Africa). Jedyny przedstawiciel rodzaju Caracal – karakal, utworzonego przez brytyjskiego zoologa Johna Edwarda Graya w 1843 roku. Najnowsze badania molekularne pokazują że karakal stepowy, złotokot afrykański i serwal sawannowy są ze sobą blisko spokrewnione.
Etymologia
Nazwa rodzajowa i epitet gatunkowy: fr. caracal „karakal” od, tur. kara kulak „czarnouchy”, od kara „czarny”; kulak „ucho”.
Morfologia
Długość ciała 61–105,7 cm, długość ogona 19,5–34 cm; masa ciała dorosłych samców 8–20 kg, dorosłych samic 6,2–15,9 kg. Ubarwienie od jasnobrązowego do ciemnobrązowego, czasem czarne, pod brzuchem izabelowate lub nawet białe. Uszy długie, czarne na stronie tylnej, zakończone pędzelkami (które nie rosną, w przeciwieństwie do rysia). Kończyny również długie, sylwetka smukła, ale mocna.
Ekologia
Pożywienie Odżywiają się mięsem, polując na zwierzęta różnej wielkości, od ssaków po węże i płazy.
Rozród Na południe od Sahary karakale nie mają ściśle określonego okresu rozrodczego, na północy młode rodzą się zimą lub wiosną. Ciąża trwa 70-79 dni, w miocie 1-4 młodych. Ssą około 4 miesięcy, dojrzewają w ciągu 15 miesięcy, ale samodzielność uzyskują już ok. 10 miesiąca.
Biotop Karakal zamieszkuje suche sawanny, stepy, krzaczaste zarośla i półpustynie.
Tryb życia Bywają aktywne nocą lub w dzień (zależnie od obszaru występowania), a ich aktywność zależy od temperatury otoczenia. Przy temperaturze powyżej 10° C odpoczywają.
OchronaKarakale są obiektem intensywnych polowań. Wprawdzie ich futro nie ma wartości handlowej, ale są uważane za szkodniki, ponieważ chętnie zaglądają na farmy.