Bourbaki Panorama, Lucerna

Panorama Bourbaki to koliste malowidło panoramiczne przedstawiające internowanie francuskiej Armée de l'Est w neutralnej Szwajcarii pod koniec wojny francusko-pruskiej 1870-71. Armia, dowodzona przez generała Charlesa-Denisa Bourbaki, poniosła klęskę podczas próby odbicia oblężenia Belfortu i uciekła do Szwajcarii. Szwajcarzy przyjęli francuskich żołnierzy, a miejscowi wieśniacy i Szwajcarski Czerwony Krzyż udzielili im pomocy.

W 1876 roku Belgijskie Towarzystwo Panoramiczne zleciło szwajcarskiemu artyście Édouardowi Castresowi, który jako ochotnik służył w Armée de l'Est jako lekarz, wykonanie panoramy, która miałaby być prezentowana w Szwajcarii jako atrakcja turystyczna. Castres i zespół dziesięciu artystów stworzyli okrągły obraz o długości 115 metrów, który miał być oglądany z centrum. Miało to sprawić, że widz poczuje się jakby znajdował się wewnątrz sceny, a efekt ten został spotęgowany przez zastosowanie trójwymiarowych postaci i przedmiotów umieszczonych przed obrazem. Dzieło było wystawiane w Genewie od 1881 r. ale w 1889 r. zostało przeniesione do Lucerny, gdzie znajduje się do dziś. Obraz był dwukrotnie ścinany, a jego obecna wysokość 9,8 m jest o około jedną trzecią mniejsza od oryginału.