Gillhög, Barsebäck

Gillhög to odrestaurowana kładka dla pieszych z epoki neolitu w parafii Barsebäcks w gminie Kävlinge w Skanii.

Przejście znajduje się w kopcu grobowym o średnicy około 25 metrów i wysokości 2,5 metra. Komora ma kształt zaokrąglonego prostokąta o wymiarach 5,7 na 2,3 metra. Na każdym dłuższym boku znajdują się cztery głazy o wysokości od 1,2 do 1,75 m i szerokości od 1 do 1,5 m, a na każdym szczycie po dwa głazy o wysokości od 1,1 do 1,5 m i szerokości od 0,5 do 1,1 m. Komora jest przykryta trzema blokami dachu o wysokości 2-3 metrów. Nawa, otwierająca się na południowy wschód, ma 5,5 m długości i 0,7-0,8 m szerokości, zbudowana jest z pięciu bloków na każdym dłuższym boku, o wysokości 1-1,2 m i szerokości 0,5-1,2 m, oraz dwóch ledwie metrowej wysokości cienkich kamieni drzwiowych lub zworników lekko wystających w głąb nawy, czyli kamieni portalowych. Nawa jest przykryta czterema dachówkami o wysokości 1-2 metrów, z których najbardziej wewnętrzny jest kamieniem kluczowym, co oznacza, że opiera się na nim środkowy blok dachu komory. Pomiędzy kamieniami ściennymi mocowanymi do podłoża często znajduje się precyzyjnie wykonana zimna ściana, a pomiędzy kamieniami ściennymi a dachem kołnierz składający się z nieco większych bloków kamiennych, który ma na celu uszczelnienie przestrzeni pomiędzy nimi.

Przejście należy do młodszej części kultury lejkowatej i powinno być zbudowane około 3300 r. p.n.e. a następnie wykorzystywane przez kilka następnych stuleci. Z typologicznego punktu widzenia obecność kołnierza sprawia, że jest to najmłodszy typ przejścia, a tym samym ostatni okres budowy grobowców megalitycznych na obszarze dzisiejszej Szwecji.

Podczas badań przeprowadzonych w 1932 roku na terenie przejścia znaleziono między innymi materiał szkieletowy, paciorki bursztynowe, odłupki garnków, narzędzia krzemienne oraz dwa groby wtórne w postaci trumien skalnych tuż obok komory, co wskazuje, że dość duża część otaczającego kopca jest wtórna. Tuż na północ od Gillhög znajdują się pozostałości osady z epoki kamiennej. Przejście jest połączone z witryną Hofterups. Zgodnie z miejscową tradycją, nazwa miasta pochodzi od imienia wodza wikingów Erika Gille.

Aby uniknąć ryzyka zawalenia się, w 1986 r. odrestaurowano chodnik. Każdy może wziąć latarkę i przeczołgać się przez przejście do komory, fascynując się tym, jak przedsiębiorcy pogrzebowi z epoki kamiennej zdołali zbudować dach z kilku ton głazów.