Archeological site of Neapolis, Nabul

Neapolis to tunezyjskie stanowisko archeologiczne położone na wybrzeżu, dwa kilometry na południowy zachód od centrum miasta Nabeul.

Neapolis jest uważane za jedno z niewielu miast w Maghrebie o greckiej nazwie; wzmianki o nim pojawiają się już w V w. p.n.e. w tekstach Tucydidesa. Jest to również najstarsze miasto wymieniane po Kartaginie, a te same teksty potwierdzają jego znaczenie w okresie punickim, zanim zostało zniszczone przez Lucjusza Kalpurniusza Piso w 148 r. p.n.e.

Za czasów Cezara lub Augusta miasto zostało podniesione do rangi kolonii. Jeszcze do V wieku niektóre inskrypcje świadczą o rozkwicie gospodarczym tego miasta. Ostatnie dane o mieście związane są z poświadczeniem biskupów do 646 r. Ten dobrobyt gospodarczy opierał się głównie na produkcji garum, przyprawy wytwarzanej z ryb i bardzo cenionej przez Rzymian. Miasto szczególnie ucierpiało z powodu skutków silnego trzęsienia ziemi, które spowodowało falę pływową, która w lipcu 365 roku zatopiła całą część miasta, którego pozostałości zostały odkryte w 2017 roku przez włosko-tunezyjską misję archeologiczną.

Dopiero w XII wieku Al Idrissi wspomina o istnieniu "starego Nabeul", które zostało zredukowane do ruin kilka kilometrów od nowego miasta.

Victor Guérin, podczas swojej podróży do Tunisu, zauważył kilka napisów na cokołach, między innymi Col Iul Neap. Pierwsze wykopaliska przeprowadzone w 1965 r. ujawniły kompleks przemysłowy z okresu rzymskiego, w którym produkowano garum, a także dzielnicę mieszkalną z domami wyłożonymi wspaniałymi mozaikami, z których część zachowała się na miejscu, a część jest wystawiona w muzeum w Nabeul. W latach 1996-2002 Narodowy Instytut Dziedzictwa oraz Agencja Rozwoju Dziedzictwa i Promocji Kultury rozpoczęły realizację programu zagospodarowania tego miejsca: polegał on na przywróceniu układu murów, pokryciu portyków galerii basenów solnych, naprawieniu bruku decumanus oraz otwarciu nowej sali w muzeum w Nabeul, poświęconej temu miejscu.