Luentinum

Luentinum lub Loventium było fortem i osadą górniczą w rzymskiej prowincji Britannia. Był on związany z kopalniami złota w Dolaucothi, a jego pozostałości znajdują się pod sąsiednią wioską Pumsaint w walijskim hrabstwie Carmarthenshire. Leżał on pomiędzy podobnymi fortami w Llandovery i Bremia koło Llanio, w pewnej odległości od fortu w Llandeilo. Rzymska droga Sarn Helen łączyła Luentinum z Llanio i Llandovery.

Wydaje się, że Luentinum powstało jako rzymski fort pomocniczy o powierzchni 2,25 hektara, kontrolujący przyległe kopalnie złota, około 75 roku n.e. kiedy Frontinus był gubernatorem rzymskiej Brytanii i aktywnie działał na rzecz ujarzmienia Silures w rzymskiej Walii. Fort posiadał wał ziemny i podwójny rów. Datę pierwszej budowy ustalono na podstawie kałamarza z kamionki ze stemplem, znalezionego na początku lat 70. ubiegłego wieku w miejscu, gdzie rzeka wcięła się w fort. Na wschodnim brzegu rzeki Cothi, kilkaset metrów na południe od wioski Pumsaint, odkryto mały dwupokojowy budynek z hypokaustą i gładkimi, teselowanymi podłogami. Prawdopodobnie była to łaźnia wojskowa. Wewnętrzne zabudowania fortu były wielokrotnie przebudowywane, aż do opuszczenia go około 140 roku. Okoliczny wikariat cywilny przejął wtedy ten teren, a także, bez wątpienia, kopalnie. Fort znajduje się mniej więcej w połowie drogi między podobnymi fortami w Llandovery na wschodzie i Bremia lub Llanio na zachodzie, z Llandeilo na południu.

Fort znajdował się na skrzyżowaniu kilku dróg rzymskich w środkowej Walii. Były to: Ffordd Fleming, która prowadziła z Loventium do Menapii, bardziej na południe Via Julia, która również prowadziła z St David's i spotykała się z Sarn Helen w pobliżu Loventium, oraz Hen Fford, która prowadziła z Maridunum.

Nazwa Luentinum pojawia się tylko w Geographia Ptolemeusza. Jak sugeruje George Boon z National Museum of Wales, wydaje się ona być związana z brytońskim słowem oznaczającym "mycie". Odnosi się ono do metod wydobywania złota za pomocą łusek stosowanych w tym miejscu oraz do stołów do płukania używanych do koncentracji złotego pyłu i samorodków. Jest to jeden z najlepszych przykładów zastosowania zaawansowanej technologii rzymskiej w Wielkiej Brytanii, porównywalny z innymi kopalniami rzymskimi w Europie, takimi jak Verespatak w Transylwanii i Las Médulas w północnej Hiszpanii. Jest to miejsce o międzynarodowym znaczeniu i ważności.