Vale Royal Abbey

Vale Royal Abbey to dawne średniowieczne opactwo, a później dom wiejski w Whitegate w Anglii. Dokładne położenie i granice opactwa są trudne do określenia w dzisiejszym krajobrazie. Pierwotny budynek został założony ok. 1270 r. przez lorda Edwarda, późniejszego Edwarda I, dla mnichów cysterskich. Edward miał rzekomo złożyć śluby podczas trudnej przeprawy przez morze w latach sześćdziesiątych XII wieku. Wojny domowe i niepokoje polityczne opóźniły budowę aż do roku 1272, w którym Edward odziedziczył tron. Pierwotna lokalizacja w Darnhall nie była zadowalająca, więc przeniesiono ją o kilka mil na północ, do lasu Delamere. Edward zamierzał zbudować obiekt z rozmachem - gdyby go ukończono, byłby to największy klasztor cysterski w kraju - ale jego ambicje zostały zniweczone przez powtarzające się trudności finansowe.

Na wczesnym etapie budowy Anglia zaangażowała się w wojnę z Walią. Ponieważ skarb państwa potrzebował w związku z tym środków, Vale Royal straciło wszystkie dotacje, wykwalifikowanych murarzy i budowniczych. Kiedy pod koniec XIV wieku wznowiono prace, budynek był znacznie mniejszy niż pierwotnie planowano. Projekt napotkał też inne problemy. Opactwo było źle zarządzane, a złe stosunki z miejscową ludnością kilkakrotnie wywoływały wybuchy przemocy. W jednym z takich epizodów w 1336 r. opat został zabity przez tłum. W XIV w. mnisi byli często oskarżani o poważne przestępstwa, w tym gwałty, a opaci postrzegani byli jako ich obrońcy. Opactwo zostało zdewastowane co najmniej dwukrotnie: na początku 1300 r. pożar zniszczył cały klasztorny folwark, a w 1359 r. - wkrótce po wznowieniu prac budowlanych pod patronatem Edwarda Czarnego Księcia - wielka burza spowodowała zawalenie się masywnej nawy.

Vale Royal zostało zamknięte w 1538 r. przez Henryka VIII w ramach akcji likwidacji klasztorów, choć nie bez kontrowersji. W trakcie procesu opat został oskarżony o zdradę i morderstwo, a on z kolei oskarżył ludzi króla o oszukańcze podrobienie podpisu opata na ważnych dokumentach prawnych. Jednak zamknięcie opactwa było nieuniknione, a jego posiadłości zostały sprzedane członkowi lokalnej szlachty z Cheshire, Thomasowi Holcroftowi. Holcroft rozebrał znaczną część opactwa, choć włączył niektóre z budynków klasztornych do nowej rezydencji, którą zbudował na tym terenie w latach 40-tych XV wieku. W późniejszym czasie była ona znacznie przebudowywana i rozbudowywana przez kolejne pokolenia Holcroftów. Vale Royal weszło w posiadanie rodziny Cholmondeley na początku XVI wieku i pozostało jej siedzibą przez ponad 300 lat.

W XVIII w. rodzina Cholmondeleyów dokonała przebudowy zewnętrznej, a na początku XIX w. Thomas Cholmondeley przeprowadził szeroko zakrojone prace. Znaczące przebudowy przeprowadzono pod auspicjami Edwarda Blore'a w 1833 roku i Johna Douglasa od 1860 roku. Sprzedany wkrótce po II wojnie światowej, został przekształcony w prywatny klub golfowy. Budynek nadal nadaje się do zamieszkania i zawiera części średniowiecznego opactwa, w tym refektarz i kuchnię. Fundamenty kościoła i klasztoru zostały odkopane. Opactwo Vale Royal, wpisane na Listę Narodowego Dziedzictwa Anglii, jest obiektem klasy II*.