Oenanthe

Białorzytki to małe ptaki wróblowe należące do rodzaju Oenanthe. Kiedyś uważano, że te ptaki są częścią rodziny drozdów, Turdidae, ale obecnie są powszechnie klasyfikowane w rodzinie muchołówkowatych, Muscicapidae. Chociaż głównie występują w Starym Świecie, białorzytek zwyczajny zdołał założyć populacje w części Kanady, Grenlandii i Alaski.

Co ciekawe, nazwa "białorzytek" nie ma nic wspólnego z pszenicą ani uszami. Pochodzi od ludowego określenia łączącego słowa "biały" i "zadek" odnoszącego się do charakterystycznego białego kupra widocznego u większości gatunków. Nazwa rodzaju Oenanthe pochodzi od greckich słów oznaczających "wino" i "kwiat" co jest nawiązaniem do powrotu białorzytka zwyczajnego do Grecji w czasie, gdy zaczynają kwitnąć winorośle.

Rodzaj Oenanthe został wprowadzony przez francuskiego ornitologa Louisa Jeana Pierre'a Vieillota w 1816 roku. Ptaki z tego rodzaju często mają uderzające czarno-białe lub czerwono-białe ubarwienie. Wykazują także wyraźny dymorfizm płciowy, co oznacza, że samce i samice wyglądają dość różnie, przy czym samce zazwyczaj mają bardziej żywe upierzenie.

W rodzaju Oenanthe znajduje się 29 gatunków, w tym dobrze znany białorzytek zwyczajny. Te ptaki są owadożerne i preferują otwarte, często suche siedliska. Zwykle gniazdują w szczelinach skalnych lub opuszczonych norach. Białorzytek zwyczajny jest szczególnie znany ze swoich długich migracji do Afryki w miesiącach zimowych.

Skamieniałości białorzytków obejmują gatunki takie jak Oenanthe kormosi z późnego miocenu na Węgrzech i Oenanthe pongraczi z pliocenu w Csarnocie, Węgry. Badania molekularne pomogły doprecyzować taksonomię tego rodzaju, wyjaśniając jego związki z pokrewnymi rodzajami, takimi jak Cercomela.