Santi Severino e Sossio, Neapol

Kościół Santi Severino e Sossio i przylegający do niego klasztor znajdują się przy via Bartolommeo Capasso w Neapolu, we Włoszech.

Kościół jest połączony z jednym z najstarszych klasztorów w mieście, a od 1835 r. mieści się w nim Archiwum Państwowe Neapolu. Został założony w X wieku przez benedyktynów, ale ówczesne najazdy Saracenów zmusiły ich do opuszczenia starego klasztoru, położonego na wzgórzu Pizzofalcone, zabierając ze sobą relikwie św. W 904 r. dołączyli do nich relikwie świętego Sossio, męczennika i towarzysza świętego Gennaro. Pozostawały one tutaj do 1808 r. kiedy to zostały przeniesione do Frattamaggiore.

W okresie panowania Andegawenów w klasztorze miało miejsce wiele ważnych wydarzeń, jak na przykład zwołanie parlamentu w 1394 r. przez rodzinę Sanseverino, która popierała Ludwika II Andegaweńskiego. W 1490 r. architekt Giovanni Francesco Mormando z Kalabrii położył fundamenty obecnego kościoła, który został ukończony w XVI w. przez Giovanniego Francesco di Palma. Kopuła zbudowana w 1561 r. była jedną z pierwszych w Neapolu, zaprojektowaną przez florenckiego architekta Sigismondo di Giovanni.

Freski na kopule, obecnie zaginione, zostały pierwotnie namalowane przez flamandzkiego malarza o nazwisku Pablo lub Paolo Schepers. Marco Pino ze Sieny, Benvenuto Tortelli z Brescii, Bartolomeo Chiarini z Rzymu, Cosimo Fanzago z Bergamo i wreszcie Fabrizio di Guido z Carrary. Ten ostatni malarz działał w kaplicy Medyceuszy...

Tradycja pobytu artystów toskańskich w Neapolu była długa, a impulsem do jej powstania było przybycie grupy mistrzów rzemiosła artystycznego z Carrary pod koniec XV w. po ślubie Alberyka Cybo Malaspiny z neapolitańską Izabelą z Kapui, pochodzącą z księstwa Termoli. Jednak już wcześniej w Neapolu istniał duży kontyngent toskańskich kupców i finansistów. Na przykład Antonio Piccolomini wykorzystał rodzinę Strozzi do wynegocjowania udziału Antonio Rossellino i Benedetto da Maiano w dekoracji kaplicy Piccolomini w kościele Sant'Anna dei Lombardi. Ponadto Tino di Camaino i Giotto odwiedzili Neapol pod patronatem Andegawenów.

Wystrój kaplic w Santi Severino e Sossio odpowiada schematowi typowemu dla późnorenesansowych kaplic neapolitańskich: leżąca postać osadzona w architektonicznym łukowatym intarsjowaniu, duże ołtarzysko ujęte w ramy tabernakulum, w którego bocznych ścianach również znajdują się obrazy, a lunety malowane są we fresku.

Drewniany chór został zaprojektowany przez Benvenuto Tortelli da Brescia i stał się wzorem dla innych w południowych Włoszech. W rzeczywistości mnisi z benedyktyńskiego klasztoru San Martino delle Scale w Palermo zażądali chóru "zgodnego" z tym z San Severino. San Paolo Maggiore, ukończony w 1583 roku przez Giovan Lorenzo d'Albano, prace w zakrystii Santa Caterina a Formiello i S. Maria delle Grazie w Caponapoli, a także chóry w kościele Santi Apostoli, Santa Maria la Nova i katedrze, których autorem jest Marcantonio Ferraro.

Budowę kontynuował w XVIII wieku Giovanni del Gaizo, który dokończył fasadę według projektu Giovanniego Battisty Nauclerio. Po wypędzeniu benedyktynów w 1799 roku klasztor został zajęty przez zakon Sanfedisti, a w 1813 roku stał się kolegium Marina. W 1835 r. stał się archiwum państwowym, które pełni swoją obecną funkcję.

W apsydzie kościoła ołtarz główny i balustrada prezbiterium zostały wykonane i zaprojektowane przez Cosimo Fanzago. W 1783 roku ołtarz główny został przebudowany przez Giacomo Mazzottiego, posadzka pochodzi z 1697 roku.

Kościół ma plan krzyża łacińskiego z siedmioma kaplicami po każdej stronie i głęboką prostokątną absydą. Freski i płótna w nawie głównej namalował Francesco de Mura, natomiast w kaplicach bocznych znajdują się dzieła malarza Marco Pino i neapolitańskiego rzeźbiarza Giovanniego da Nola. Na uwagę zasługuje pomnik pogrzebowy Camillo de' Medici, wykonany przez Girolamo D'Auria pod koniec XVI wieku. Przez zakrystię można wejść do dolnego kościoła, zbudowanego i ozdobionego w stylu renesansowym, ukończonego przez Mormanda.