Chiesa di Sant'Anastasia Martire, Tissi

Kościół Santa Anastasia to budynek sakralny znajdujący się w Tissi, mieście położonym w historycznym regionie Sassarese, w północno-zachodniej części Sardynii. Jest to miejsce kultu katolickiego, siedziba parafii o tej samej nazwie i część archidiecezji Sassari.

Kościół, położony na osi głównej ulicy centrum miasta, przylega od strony południowej do oratorium Santa Croce.

Obecny układ zawdzięczamy XVII-wiecznemu remontowi, który zniekształcił układ: z każdej strony otworzono trzy kaplice zamknięte silnymi przyporami zewnętrznymi. Aby dokonać tej rozbudowy, przebito ściany boczne budynku i dodano filary podtrzymujące podskarpy sklepienia kolebkowego. Za wysokim łukiem prowadzącym do ołtarza zachowała się apsyda, która na impecie niecki ma gzyms muszlowy.

Pierwotnie budynek miał układ podłużny z pojedynczą salą i absydą od południowego wschodu: formy romańskie są obecnie czytelne tylko na zewnątrz, na odcinkach, gdzie zachowało się oryginalne lico muru zbudowane z kwadratowych wapiennych belek.

Fasada jest obramowana szerokimi narożnymi pilastrami, które łączą się ze skarpowym cokołem i małymi łukami spadzistych dachów, i jest trójdzielna, z pilastrami dzielącymi ją na trzy lustra: poziomy łuk dzieli ją na dwa sektory. Zarówno dolne, jak i górne pilastry kończą się na impostach małych łuków. W lusterkach bocznych, w okrągłym kołku wapiennym jest inkrustowany ciemny krzyż z trachitu. Architrawowany portal zwieńczony jest okrągłym łukiem; w półokrągłej lunecie w XVII w. umieszczono spadziste, profilowane gzymsy dla zaznaczenia tympanonu. Z tego samego okresu pochodzi również otwarcie oczek w górnych lusterkach bocznych. Wzdłuż boków, na tej samej wysokości co łuki poziome, biegnie teoria małych łuków na gzymsach, gzymsach kulistych lub schodkowych.

Okładzina, widoczna tylko w górnej części z powodu późniejszych ingerencji, jest poprzecinana wąskimi, płaskimi pilastrami i obramowana szerokimi pilastrami narożnymi.

Jeśli chodzi o datowanie budowli romańskiej, na podstawie źródeł i porównań stylistycznych można wnioskować o wielu aspektach. W 1082 r. tytuł Sancta Anastasia pojawia się wśród dziedzictw San Michele di Plaiano, wraz z kilkoma kościołami parafialnymi nieistniejących już wiosek na sąsiednim terytorium Ossi.