Chiesa di Santa Maria di Cea

Kościół Santa Maria di Cea, pierwotnie "di Seve", jest wiejskim kościołem położonym na terenie Banari, miasta w północno-zachodniej Sardynii. Należy do parafii San Lorenzo w archidiecezji Sassari, jest poświęcony kultowi katolickiemu.

Kościół był pierwotnie miejscem kultu Vallombrosian zależnym od San Michele di Salvenero i znajdował się w pobliżu starożytnej wioski Seve - małego ośrodka położonego w żyznej dolinie, którą przecinał stały strumień Badu de Corte - odnotowanej przez sasanidzkiego humanistę i historyka Giovanniego Francesco Farę wśród tych z diecezji Ploaghe, które zaginęły.

Budowla, położona około sześciu kilometrów od wioski Banari, datowana jest na drugą połowę XII wieku i składa się z jednej nawy, do której prowadzą dwa wejścia: boczne i główne, przeznaczone dla wiernych. Ta pobożność być może zbiegła się w czasie z powrotem wpływów vallombrozjańskich na ten teren. Pustelnia została rzeczywiście ostatecznie potwierdzona temu zgromadzeniu na początku XV w. a w 1474 r. podniesiona do rangi opactwa.

Fasada, zbudowana z kantówek z kamienia wapiennego, jest lekko asymetryczna i podzielona w połowie wysokości lekko wystającym gzymsem podłużnym. W dolnym rejestrze znajdują się pseudokaplice z motywami roślinnymi, a na szczycie wznosi się duży szczyt z półokrągłym nadświetlem.

Kompleks, składający się z kościoła, pustelni i wewnętrznego dziedzińca, został poddany badaniom archeologicznym w 1990 r. przez właściwe Soprintendenza.