Hybla Gereatis

Hybla Gereatis - starożytne miasto Sycylii, położone na południowym stoku Etny, niedaleko rzeki Symaethus, na terenie współczesnej gminy Paternò. W starożytnych przekazach dotyczących Sycylii występują co najmniej trzy miasta o nazwie "Hybla", które często są ze sobą mylone i których rozróżnienie jest niekiedy bardzo trudne.

Hybla Gereatis została opisana jako największe i najbardziej znaczące z sycylijskich miast zwanych Hybla, a następnie utożsamiona z Hybla Major lub Magna.

Pauzaniasz opisał je jako położone na terytorium Katany. Podobnie Tacydes opisuje je jako miejsce pomiędzy Kataną a Centuripą, gdzie Ateńczycy, wracając z wyprawy do tego ostatniego miasta, spustoszyli pola kukurydzy Inessejczyków i Hyblaeńczyków. Było to niewątpliwie miasto sycylijskie, stąd też we wcześniejszym okresie jest wymieniane wśród innych miast tego ludu w głębi wyspy, które Ducetius chciał zjednoczyć we wspólnej lidze, na co nie zgodzili się tylko Hyblaeanie. Jest całkiem jasne, że we wszystkich powyższych fragmentach chodzi o etneńską Hyblę: i wydaje się prawdopodobne, że miasto Hybla, które zostało zaatakowane przez Ateńczyków wkrótce po ich lądowaniu na Sycylii, ale bez powodzenia, nie było żadnym innym, ale tylko Tucydides rozróżnia Hyblę jako Hybla Geleatis.

Podczas drugiej wojny punickiej Liwiusz wspomina Hyblę jako jedno z miast, które w 211 r. p.n.e. zostały skłonione do buntu na rzecz Kartagińczyków, ale szybko odzyskane przez rzymskiego pretora M. Korneliusza. W czasach Cycerona Hyblenses pojawiają się jako znaczna wspólnota miejska, której terytorium było żyzne pod względem upraw kukurydzy, a Hybla jest jednym z niewielu miejsc w głębi Sycylii, które Pomponiusz Mela uważa za godne wzmianki. Jej nazwa znajduje się również u Pliniusza, który zalicza ją do populi stipendiarii wyspy, oraz u Ptolemeusza. Dziwne jest więc, że Pauzaniasz wydaje się mówić o niej jako o miejscu, które w jego czasach było całkowicie opustoszałe. Fragment ten jest jednak tak zagmatwany, że bardzo trudno jest określić, o której Hybli mówi. Nie znajdujemy o niej żadnych późniejszych wzmianek, choć inskrypcja z czasów chrześcijańskich znaleziona w Katanie wydaje się odnosić do Hybli jako wciąż istniejącej pod swoją starożytną nazwą.

Miejsce to, jak sugeruje Cluverius, znajduje się w Paternò, a silnym potwierdzeniem tego jest odkrycie w tym mieście ołtarza poświęconego Veneri Victrici Hyblensi. Miasto to jest często mylone z miastem Aetna.