Santa Maria della Consolazione, Todi

Santa Maria della Consolazione to kościół pielgrzymkowy w stylu renesansowym w Todi, we Włoszech. Centralny, symetryczny plan, zwieńczony wysoką kopułą, odróżnia ten renesansowy kościół od częściej spotykanych wydłużonych bazylik lub konstrukcji krzyża łacińskiego.

Pierwotny projekt przypisuje się Donato Bramante, mimo braku dokumentacji. Cola da Caprarola, któremu podobno pomagał Baldassarre Peruzzi, rozpoczął budowę w 1508 r. na zboczu wzgórza miejskiego, tuż za murami. Projekt często błędnie przypisuje się Bramantemu. Ma on plan krzyża greckiego: trzy absydy są wieloboczne, a ta po stronie północnej jest półokrągła. Inni architekci, którzy przyczynili się do ukończenia dzieła, to Antonio da Sangallo Młodszy, Galeazzo Alessi, Michele Sanmicheli, Vignola i Ippolito Scalza. Kościół został ukończony dopiero w 1607 roku. Absydę wieńczy kwadratowy taras z czterema orłami na rogach, z którego wznosi się kopuła.

Legenda głosi, że robotnik, który był niewidomy na jedno oko, odzyskał wzrok, gdy przetarł je ściereczką, którą czyszczono ikonę Madonny. W miejscu, w którym znajdowała się ikona, zbudowano kościół, w którym obecnie znajduje się ona w ołtarzu. W dwunastu niszach w pierwszych trzech nawach umieszczono olbrzymie figury apostołów. Na uwagę zasługuje również drewniany posąg papieża Marcina I, pochodzącego z okolic Todi.