Fondazione Luigi Einaudi, Turyn

Fondazione Luigi Einaudi onlus powstała w Rzymie, we Włoszech, w 1962 roku z inicjatywy Giovanniego Malagodiego, sekretarza Włoskiej Partii Liberalnej, która przez dziesięciolecia, mimo autonomii, była użytecznym wsparciem kulturalnym.

Centrum jest odwiedzane przez ćwierć miliona naukowców, z których 15% pochodzi spoza Turynu, a wielu spoza Włoch. Fundacja współpracuje z Colegio de México i Cornell University, co ułatwia prowadzenie badań nad integracją regionalną, porównawczymi modelami zatrudnienia i polityki społecznej oraz współczesną myślą polityczną i ekonomiczną. W 1984 roku statut został zreformowany poprzez wyeliminowanie obecności sekretarza PLI w zarządzie Fundacji, aby rozpocząć proces całkowicie niezależny, mający na celu przede wszystkim badanie nowych wytycznych, które w tamtych latach pojawiły się we Włoszech, otwierając nowe horyzonty dla rozpowszechniania kultury liberalnej. Fundacja, która rozwiązała PLI w 1993 roku, po upadku tradycyjnych partii, miała reprezentować ciągłość kultury liberalnej, nagle uznanej przez wielu za podstawowy element nowych i starych partii politycznych, nielicznych praktykowanych w dwubiegunowych koalicjach, które zaczęły się potwierdzać od 1994 roku.

Jednak już wtedy wydawało się jasne, że przejście do systemu dwubiegunowego spowodowało poprzeczne przecięcie liberalnego członkostwa; w rzeczywistości ci, którzy byli uznawani za członków, podzielili się na nowy system, wybierając różne rodzaje politycznej bojowości lub nie wybierając żadnej. W związku z tym Fundacja Einaudi w Rzymie postanowiła utrzymać, a tym bardziej wzmocnić swój wybór, nie neutralności, lecz bezstronności: nie neutralności, ponieważ Fundacja ma swoje podstawy i orientację w kulturze liberalnej, lecz bezstronności, ponieważ kultura liberalna, ze względu na te same cechy, które ją wyróżniają, nie prowadzi do z góry określonych opcji partyjnych.

Wybór dokonany przez Fundację ma w obecnej chwili jeszcze większe znaczenie, gdyż mimo deklaracji słownych jest jasne, że kultura liberalna jest w nowym systemie politycznym mniejszością, a zatem wymaga inicjatyw i narzędzi, które pomogą jej się rozwijać, w odróżnieniu od innych, wyraźnie funkcjonalnych fundacji działających w partyzantce i koalicji. Sposobem na to, a przynajmniej próbą, jest to, co nieustannie praktykuje Fundacja Einaudi: rozwijanie debaty i dialogu między różnymi stanowiskami, poddawanie wszelkich problemów racjonalnej analizie i umotywowanym schematom bez uprzedzeń, oferowanie tym, którzy chcą, miejsca swobodnej dyskusji. Wybory tych, którzy zamierzają brać czynny udział w wojującej polityce, w żadnym wypadku nie dotyczą Fundacji, lecz pozostają w sferze osobistej odpowiedzialności każdego z nich.