Fakty o: Pelikan australijski
Pelikan australijski – gatunek dużego ptaka z rodziny pelikanów. Zamieszkuje większość Australii i Tasmanię. Poza sezonem lęgowym odwiedza Nową Gwineę, Wyspy Salomona i niektóre wyspy Indonezji, niekiedy zalatuje też do Nowej Zelandii. Nie wyróżnia się podgatunków.
Charakterystyka
- Wygląd zewnętrzny
- Duży ptak o upierzeniu w przeważającej części białej, skrzydła są czarno-białe. Duży, różowy dziób; olbrzymi worek pod dziobem różowy, w szacie godowej – jasnoczerwony. Stare ptaki mają szary czub. U młodych ptaków skrzydła są koloru brązowego. Jest to jedyny pelikan w rejonie występowania i nie można go pomylić z żadnym innym ptakiem.
- Rozmiary
- dł. ciała: ok. 160–180 cm, rozpiętość skrzydeł: ok. 230–250 cm, długość dzioba: 409–500 mm u samca, 346–408 mm u samicy
- Masa ciała
- ok. 4–10 kg (samiec nieznacznie większy i cięższy od samicy)
- Zachowanie
- Ptaki towarzyskie – żerują, odpoczywają i gniazdują w koloniach. Dużo czasu spędzają pływając lub odpoczywając na brzegu. Są znakomitymi szybownikami. W Australii ich wędrówki zależą przede wszystkim od opadów deszczów; podobnie dopasowany jest do pór lęgowych.
- Długość życia
- Około 25 lat.
Środowisko
Stojące i wolno płynące wody śródlądowe, ujścia rzek i przybrzeżne części morza. Przebywają też na jeziorach okresowych na obszarach suchych, na terenach podmokłych, a także wodach ze stosunkowo dużą zawartością soli. Unikają wody z gęstą roślinnością podwodną. Otoczenie zbiornika wodnego nie ma znaczenia – może być to las, łąka, tereny pustynne czy bagienne, park miejski lub krajobraz przemysłowy – pod warunkiem, że woda zapewnia wystarczającą ilość ryb.
Pożywienie
Polują głównie na ryby, również na skorupiaki, kijanki oraz małe i średniej wielkości zwierzęta wodne. Jadają także padlinę. W okresach niedoboru ryb obserwowano pelikany chwytające mewy i młode kaczki, mogą one też rabować zdobycz innym ptakom.
Podczas polowania płyną z lekko uniesionymi skrzydłami, zanurzają głowę w wodzie i wielkim dziobem nabierają ryby do worka skórnego na podgardlu. Pelikan pozbywa się wody z dzioba przez dociśnięcie go do szyi i piersi, następnie unosi dziób pionowo do góry i połyka pokarm. W razie potrzeby polują wspólnie, przeganiając ryby na płytką wodę.
Lęgi
- Zachowania godowe
- Samce tokują w grupach, kiwając na boki głową, kłapiąc dziobem i eksponując szkarłatny worek pod dziobem.
- Gniazdo
- Budują gniazda na gołym podłożu na płaskim brzegu, zwykle na wyspach, tworząc gęste kolonie. Są to płaskie, skąpo wyściełane zagłębienia lub niskie platformy zbudowane z materiału roślinnego.
- Jaja i wysiadywanie
- Samica składa jedno lub dwa jaja (zwykle dwa). Rodzice wysiadują je nawzajem przez okres ok. 30 dni.
- Pisklęta
- Samiec i samica opiekują się młodymi, niemniej jednak po 25 dniach zostawiają je same w gnieździe. Młode karmione są prosto z wola nadtrawionymi rybami. Gdy są większe, pobierają pokarm same, wkładając głowę i szyję głęboko do gardzieli rodziców. Gdy pożywienia jest mało, młodsze pisklę często głoduje. W koloniach tworzą się „przedszkola”, lecz rodzice karmią tylko swoje młode. Pierwsze próby lotu odbywają się w wieku około 3 miesięcy.