Piła zwyczajna

Piłonos wielki, należący do rodziny Pristidae, to fascynujący gatunek występujący w tropikalnych i subtropikalnych obszarach przybrzeżnych, a także w siedliskach słodkowodnych na całym świecie. Niestety, obecnie jest krytycznie zagrożony z powodu znaczącego spadku populacji. Historycznie jego klasyfikacja była problematyczna, ale ostatnie badania wykazały, że jest to ten sam gatunek co P. microdon i P. perotteti. Jego nazwa naukowa, Pristis, pochodzi od greckiego słowa oznaczającego piłę, co nawiązuje do jego unikalnego, piłowatego ryja.

Te piłonosy mogą osiągać długość do 7,5 metra, a ich charakterystyczny piłowaty ryj sprawia, że są łatwo rozpoznawalne. Zazwyczaj zamieszkują estuaria i wody morskie, ale mogą również wchodzić do środowisk słodkowodnych, wykazując niezwykłą zdolność adaptacji zarówno do słonej, jak i słodkiej wody. Piłonosy wielkie rozmnażają się sezonowo i są jajożyworodne, co oznacza, że samice rodzą żywe młode — od jednego do trzynastu w miocie. Ich dieta składa się głównie z ryb, mięczaków i skorupiaków, na które polują, wzburzając dno i siekając ofiary swoim piłowatym ryjem.

Piłonos wielki stoi w obliczu wielu zagrożeń, w tym przełowienia, utraty siedlisk i przypadkowego złapania w sieci rybackie. Zniknął z wielu obszarów, gdzie kiedyś był powszechnie spotykany, a tylko kilka krajów nadal ma żywotne populacje. Prowadzone są działania ochronne, takie jak międzynarodowe ograniczenia handlu na mocy Załącznika I CITES, środki ochronne w różnych krajach oraz projekty ochrony w Australii i Stanach Zjednoczonych. Pomimo tych wysiłków, nielegalne połowy i słabe egzekwowanie przepisów rybackich pozostają znacznymi przeszkodami dla jego przetrwania.

W publicznych akwariach piłonos wielki często oznaczany jest jako P. microdon i jest najczęściej spotykanym gatunkiem piłonosa w niewoli. Rodowody śledzą osobniki w akwariach w Ameryce Północnej, Europie, Australii i Azji, podkreślając krytyczną potrzebę kontynuowania działań ochronnych w celu zabezpieczenia przyszłości tego zagrożonego gatunku na wolności.