Rybitwa różowa

Występowanie i podgatunki

Zamieszkuje wyspy i wybrzeża zachodniej Europy, Afryki, Ameryki Północnej, Środkowej i północnej części Ameryki Południowej, południowej i południowo-wschodniej Azji, Australii i Oceanii. Wyróżnia się 5 podgatunków:

• Sterna dougallii dougallii – wschodnie wybrzeże Ameryki od Nowej Szkocji po północną Wenezuelę oraz Antyle, Azory, północno-zachodnią Europę (głównie brytyjskie i irlandzkie wybrzeża, oraz na Półwyspie Bretońskim), wschodnią i południową Afrykę. Ptaki amerykańskie zimują głównie na środkowym Atlantyku, a populacja europejska i wysp wschodniego Atlantyku – na wybrzeżach Afryki Zachodniej.

Do Polski na wybrzeża rybitwa różowa zalatuje wyjątkowo (4 stwierdzenia do 2015), nie gniazduje.

• Sterna dougallii arideensis – Seszele, Madagaskar i Rodrigues.
• Sterna dougallii korustes – Cejlon, Andamany i Mergui.
• Sterna dougallii bangsi – wybrzeża Morza Arabskiego, wybrzeża Chin, Wyspy Riukiu, od Tajwanu po Wielkie Wyspy Sundajskie, Nowa Gwinea, Wyspy Salomona, Nowa Kaledonia i Fidżi. Być może również Wyspy Kokosowe.
• Sterna dougallii gracilis – Moluki i Australia.

Cechy gatunku

Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W upierzeniu godowym wierzch głowy i kark czarny, grzbiet blado popielaty, wierzch skrzydeł popielaty, końcówki czarne, reszta ciała biała. Sterówki zewnętrzne długiego i rozwidlonego ogona silnie wydłużone, dłuższe od skrzydeł. Widać to dobrze, gdy ptaki siedzą na gniazdach. Na piersi i brzuchu różowy nalot (stąd wzięła się nazwa gatunkowa). Cienki dziób czarny o czerwonej nasadzie, nogi czerwone, różowe lub pomarańczowe. W szacie spoczynkowej czoło bieleje, a czarna czapeczka sięga tylko do karku. Osobniki młodociane mają białe czoło i ciemne plamy na wierzchu skrzydeł, grzbiecie i tylnej krawędzi ogona. Nogi i dziób czarne. Pod względem wielkości i kształtu podobna do rybitwy zwyczajnej, szybciej jednak macha ogonem. Młode rybitwy różowej różnią się od tego drugiego ptaka ciemnymi głowami, brakiem ciemnych plam na barkach i ciemnymi pasami na końcach skrzydeł, które są widoczne od spodu. Dorosłe są z wierzchu jaśniejsze od rybitwy rzecznej i popielatej.

Wymiary średnie

dł. ciała ok. 35–40 cmrozpiętość skrzydeł ok. 70–80 cmwaga ok. 90–125 g

Głos

Typowe odgłosy rybitwy różowej to dźwięczne „aaah” lub ciche „tczu-ik”.

Gniazdo

Na lęgowiska przylatują późno w porównaniu z innymi rybitwami i składają jaja dopiero pod koniec maja i na początku czerwca. Gniazdo lokowane w piaszczystym zagłębieniu. To niegłęboka, nieosłonięta niczym jamka wygrzebana w piasku lub twardej nieporośniętej ziemi. Tworzy kolonie położone blisko wody, często w połączeniu z innymi gatunkami rybitw, czasem z mewą śmieszką.

Jaja

W ciągu roku wyprowadza jeden lęg (w razie utraty lęg może zostać powtórzony), składając w maju – sierpniu (półkula północna) 2–3 piaskowożółte jaja o średniej masie około 16 g. Mają więcej plamek niż jaja innych rybitw.

Wysiadywanie i dorastanie

Jaja składane w odstępach 2–3 dni wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres 22–25 dni. Rodzice karmią młode przez miesiąc. Przynoszą im małe ryby, owady, mięczaki i skorupiaki. Pisklęta mają bardzo gęsty puch. Opuszczają gniazdo po 3–7 dniach. Usamodzielniają się w wieku 25–28 dni. Kiedy młode dorastają, rybitwy, zarówno stare i młode, zbierają się w stada i odlatują pod koniec lipca i w sierpniu na zimowiska.

Pożywienie

Głównie drobne ryby uzupełnione wodnymi i lądowymi bezkręgowcami.

W czasie złej pogody gdy ryby schodzą na głębsze wody, mogą kraść ryby innym ptakom morskim np. maskonurom.

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje rybitwę różową za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji w 2015 roku szacowano na 200–220 tysięcy osobników, natomiast liczebność populacji europejskiej na 4500–5800 dorosłych osobników.

W Polsce jest objęta ścisłą ochroną gatunkową.

W oparciu o obrączkowania w Wielkiej Brytanii stwierdzono, że ok. 2,5% oznaczonych młodych jest zabijanych na zachodnich wybrzeżach Afryki, głównie w Ghanie, gdzie rybitwy są jadane. Jest to jedno z zagrożeń, jakie spotyka tego coraz rzadszego ptaka. Jego dokładna liczebność nie jest znana.