Czapla purpurowa

Czapla purpurowa – gatunek dużego ptaka brodzącego z rodziny czaplowatych, zamieszkujący w zależności od podgatunku:

• czapla purpurowa (Ardea purpurea purpurea) – Europa zachodnia i południowa aż do Azji Środkowej, Bliski Wschód, północny skraj Afryki oraz Afryka subsaharyjska. Północna część populacji wędrowna, zimuje w subsaharyjskiej Afryce. W Polsce gnieździ się skrajnie nielicznie (1–3 pary) i nieregularnie, przede wszystkim w dolinie Baryczy (Stawy Milickie). Dawniej odnotowywano również sporadyczne lęgi w dolinie górnej Wisły (stawy w Spytkowicach, Zbiornik Goczałkowicki); być może gniazduje także w dorzeczu Biebrzy i Sanu. Polskie stanowiska leżą na północnych skrajach areału lęgowego czapli purpurowej.
• Ardea purpurea madagascarensis – Madagaskar.
• Ardea purpurea manilensis – Azja południowa, wschodnia i południowo-wschodnia aż po Filipiny i Indonezję.
• Ardea purpurea bournei – Wyspy Zielonego Przylądka.

Cechy gatunku

Wierzch ciemnopopielaty z rdzawym nalotem, spód ciemnordzawy. Długie pióra na barkach są na końcach czerwonobrązowe. Ciemnoszare lotki i sterówki. Szyja rdzawokasztanowa, z ciemnymi pasami i białym przodem, przechodzącym w białą plamę na podgardlu. Głowa rdzawa z ciemnym czubem. Na lęgowiska wraca parami. Przyszli rodzice razem też budują gniazdo, wysiadują jaja, wychowują potomstwo. W Europie to ptak wędrowny, zimujący na południu naszego kontynentu lub w zachodniej i wschodniej Afryce. Mniejsza od czapli siwej. W locie czapla purpurowa różni się też od swojej kuzynki ciemniejszym zabarwieniem, mniej zaokrąglonymi skrzydłami i wznosi się wyżej. Odzywa się mniej chrapliwym „kreek”, a z gniazda dochodzi powtarzające się „korr”.

Wymiary średnie

dł. ciała ok. 78–90 cmrozpiętość skrzydeł ok. 120–150 cmmasa ciała ok. 600–1400 g

Biotop

Bagna, brzegi rzek i jezior, zarośla mangrowe o zarośniętych brzegach.

Gniazdo

Wśród gęstwiny trzcin i pałki wodnej, pojedynczo lub w małych koloniach. Gniazda zbudowane są z nieporządnie poukładanych wiech trzcin, opartych o połamane zeszłoroczne trzciny. Zdarza jej się gnieździć nawet na drzewach lub w wiklinie.

Jaja

W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w kwietniu – październiku 3 do 8 bladych, zielononiebieskich jaj.

Wysiadywanie

Jaja wysiadywane są przez okres ok. 26 dni przez obydwoje rodziców. Sam wylęg może trwać 3–11 dni. Rodzice przynoszą młodym w przełyku ryby, drobne ssaki, płazy, gady i bezkręgowce. Mając 3 tygodnie zaczynają kręcić się wokół gniazda, wydeptując labirynty ścieżek i miejsca na odpoczynek. Takie wędrówki w trzcinach ułatwiają długie palce chwytające się połamanych pędów. Pisklęta usamodzielniają się po 45–50 dniach rozchodząc po okolicy, po pierzeniu. Młode są jaśniejsze o czerwonobrązowych grzbietach, ale ubarwienie głowy mają mniej jaskrawe.

Pożywienie

Zwierzęta wodne, na które czatuje nieruchomo, a następnie błyskawicznie atakuje lub ostrożnie skrada się do zdobyczy.

Ochrona

W Polsce objęta ochroną gatunkową ścisłą. Zagrożeniem dla tego gatunku jest niszczenie siedlisk.