Agama

Agamy to małe do średnich rozmiarów jaszczurki, które głównie żywią się owadami i występują na całym Starym Świecie, a szczególnie licznie w Afryce subsaharyjskiej. Rodzaj Agama obejmuje co najmniej 37 gatunków, podczas gdy ich eurazjatyccy krewni zwykle klasyfikowani są w rodzaju Laudakia. Te jaszczurki osiągają długość od 12 do 30 cm po osiągnięciu dojrzałości i wykazują różnorodne kolory w zależności od gatunku, płci oraz nastroju.

Te dzienne stworzenia są wszechstronne w wyborze siedlisk; dobrze radzą sobie zarówno w lasach, zaroślach, skalistych terenach, jak i na urwiskach. Znane są również z tego, że doskonale przystosowują się do środowisk ludzkich, takich jak wsie i gospodarstwa. Agamy mają silne, długie tylne nogi, które pozwalają im szybko biegać i skakać, gdy są zagrożone. Są najbardziej aktywne w ciągu dnia i mogą wytrzymywać wyższe temperatury niż wiele innych gadów, choć szukają cienia, gdy temperatura przekracza około 38 °C.

Samce agam często wykazują dominację poprzez jaskrawe kolory i wykonują gesty takie jak kiwanie głową, machanie oraz groźne pokazy wobec innych samców. Samice są zazwyczaj mniej kolorowe. Chociaż agamy głównie jedzą owady, ich dieta może także obejmować jaja innych jaszczurek oraz nieco materii roślinnej. Dominujące samce mogą mieć terytoria, które pokrywają się z terytoriami kilku samic, choć nie są one ściśle poligamiczne.

Sezon rozrodczy agam jest zazwyczaj skoordynowany z porą deszczową, aby zapewnić optymalne warunki do składania jaj. Liczba jaj w jednym zniesieniu różni się w zależności od gatunku i wielkości samicy. Nazwa "Agama" pochodzi z języków zachodnioafrykańskich, gdzie używano jej do opisywania kameleonów. Jednak Linneusz błędnie zastosował ten termin do różnych gatunków jaszczurek, co początkowo prowadziło do pewnych nieporozumień taksonomicznych.

Ostatnie badania wyjaśniły taksonomię rodzaju Agama poprzez wyznaczenie neotypów, rozwiązując wcześniejsze nieporozumienia dotyczące podstaw klasyfikacji nazwy Agama agama. Ten przegląd dostarcza wglądu w zachowanie, dietę, siedlisko i taksonomię jaszczurek z rodzaju Agama, podkreślając interesujące aspekty ich biologii.