Perewiaska marmurkowa

Marmurkowaty gronostaj to fascynujący mały ssak z rodziny łasicowatych, należący do podrodziny Ictonychinae i unikalnego rodzaju Vormela. Nazwa "Vormela" pochodzi od niemieckiego słowa "Würmlein" które oznacza "mały robak" podczas gdy "peregusna" pochodzi od ukraińskiego słowa oznaczającego "gronostaj." Te zwierzęta doskonale radzą sobie w suchych regionach i na trawiastych terenach, od południowo-wschodniej Europy po zachodnie Chiny. Gdy są zagrożone, potrafią wydzielać cuchnącą substancję z worków odbytniczych, aby odstraszyć drapieżniki.

Marmurkowaty gronostaj jest łatwo rozpoznawalny dzięki swojemu charakterystycznemu wyglądowi. Ma krótki pysk, duże uszy, krótkie nogi z długimi pazurami oraz wyróżniające się czarno-białe oznaczenia na twarzy. Przeciętnie waży od 295 do 715 gramów, przy czym samice są mniejsze od samców. Gronostaje są aktywne głównie o zmierzchu, polegając na swym silnym zmyśle węchu, ponieważ ich wzrok nie jest najlepszy. Żyją głównie samotnie, oznaczając swoje terytorium i często okazując agresję wobec innych osobników.

Preferują otwarte pustynie, skaliste tereny, zarośla leśne i obszary rolnicze. Często wykorzystują nory stworzone przez wiewiórki ziemne lub kopią swoje własne legowiska. Ich dieta jest bardzo zróżnicowana, obejmując gryzonie, ptaki, gady, owady, a nawet niektóre owoce. Zdarza się, że polują na drób i kradną ludzką żywność. Sezon rozrodczy trwa od marca do czerwca, z opóźnioną implantacją prowadzącą do miotów liczących od czterech do ośmiu młodych.

Niestety, marmurkowaty gronostaj jest uznawany za gatunek narażony według Czerwonej Listy IUCN z powodu znacznego spadku populacji spowodowanego niszczeniem siedlisk i zmniejszeniem dostępności pokarmu. W Pakistanie są określane jako zagrożone. W przeszłości były łowione dla futra, a ich obronny zapach może wywoływać silne reakcje u ludzi.

Marmurkowaty gronostaj jest znany pod wieloma nazwami w różnych regionach i łatwo rozpoznawalny dzięki swojemu unikalnemu wyglądowi i zachowaniom. Istnieje kilka podgatunków Vormela peregusna, w tym alpherakyi, euxina, negans, pallidor, peregusna i syriaca. Badania nad morfologią ich czaszek pokazują stopniowe zmiany z zachodu na wschód, co sugeruje różne czynniki wpływające na ich ewolucję i dywersyfikację.