Góropatwa skalna

Systematyka

Wyróżniono kilka podgatunków A. graeca:

• A. graeca saxatilis – francuskie Alpy do zachodniej Chorwacji.
• A. graeca graeca – Serbia i Albania do Grecji i Bułgarii.
• A. graeca orlandoi – Włochy
• A. graeca whitakeri – Sycylia.

Może tworzyć mieszańce z góropatwą czerwoną (A. rufa) i introdukowaną do Europy góropatwą azjatycką (A. chukar) na terenach, na których zasięg tych gatunków pokrywa się z zasięgiem góropatwy skalnej.

Charakterystyka

Trudna do odróżnienia od innych gatunków góropatw, zwłaszcza od góropatwy azjatyckiej, od której różni się czysto białym, a nie kremowym gardłem, czarnym kantarkiem, gęściej pręgowanymi bokami oraz bardziej błękitnym, niż brązowym odcieniem szarego grzbietu.

Wygląd zewnętrzny: Obie płci ubarwione podobnie, ale samica nieco mniejsza od samca, z mniej wyrazistym wzorem. U samca obecne guzki na skoku. Młode mniej kontrastowo ubarwione.

Rozmiary: długość ciała 33-37 cm, rozpiętość skrzydeł 46-53 cm

Masa ciała: samiec 550-850 g, samica 410-650 g

Środowisko

Stoki górskie z wapiennymi skałami, niską trawą oraz pojedynczymi drzewami i krzewami. Bardziej niż góropatwa azjatycka związana z terenami wysokogórskimi.

Zasięg występowania

Alpy, półwysep Apeniński i Bałkański

Pożywienie

Dominuje pokarm roślinny: nasiona, owoce i zielone części roślin. Samice i młode chętnie uzupełniają dietę owadami, głównie konikami polnymi, chrząszczami, mrówkami, larwami muchówek i motyli.

Tryb życia i zachowanie

Gatunek osiadły, zimą może tworzyć stada i schodzić na niżej położone tereny górskie. Przed zagrożeniem często ucieka biegnąc pod górę.

Głos

Wydawane głosy to czterosylabowe "czer-ciriczi", czyste "wit wit wit" i ostre "picz-i"

Okres godowy

Zimowe stada zaczynają się rozpadać już w lutym, od marca-kwietnia zaczyna bronić terytorium.

Gatunek monogamiczny, zazwyczaj tworzy trwałe pary, chociaż obserwowano pojedyncze przypadki bigamii.

Gniazdo: Miejsce na założenie gniazda wybiera samiec, jednak to samica wygrzebuje zagłębienie, w którym składa jaja.

Okres lęgowy

Termin składania jaj zależy od regionu, w Alpach od połowy maja do czerwca, w Grecji od kwietnia do czerwca.

Jaja: składa 8-14 jaj.

Wysiadywanie: Jaja są wysiadywane zarówno przez samicę, jak i przez samca, przez 24-26 dni. Po złożeniu połowy jaj, samica zostawia je do wysiadywania samcowi, a sama przystępuje do budowy drugiego gniazda, w którym znosi pozostałe jaja. Pisklęta wysiadywane przez samca wykluwają się szybciej. Ten typ gniazdowania jest częsty u ptaków gnieżdżących się na ziemi.

Pisklęta: kremowo-brązowy wierzch, spód jaśniejszy. Zagniazdowniki. Młode osiągają rozmiary rodziców po 90 dniach, zaś po 120 dniach ważą tyle, co osobniki dorosłe.

Status, zagrożenie i ochrona

Gatunek szeroko rozpowszechniony i liczny (szacowany na 120-234 tys. osobników. Liczebność populacji w większości zajmowanego obszaru maleje, aczkolwiek nie są to zmiany bardzo gwałtowne. Główną przyczyną jest utrata siedlisk w wyniku intensyfikacji rolnictwa i urbanizacji, poza tym jest to w wielu krajach gatunek łowny.

Kategoria zagrożenia według Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych: gatunek najmniejszej troski (LC).