Stabelhøje, Park Narodowy Mols Bjerge

Stabelhøje lub Stabel Høje to dwa kopce z epoki brązu o wysokości 135 metrów i 133 metrów nad poziomem morza, znajdujące się w pobliżu wsi Agri w Mols Bjerge na półwyspie Djursland w Danii, u wejścia do Morza Bałtyckiego w Europie Północnej. Kopce grobowe pochodzą z wczesnej epoki brązu 1800-1000 lat p.n.e. Wzgórza te są jednymi z bardziej znanych punktów widokowych w Parku Narodowym Mols Bjerge. Inne punkty widokowe w tym regionie to Agri Baunehøj, Trehøje, Ellemandsbjerg i Jernhatten.

We wczesnej epoce brązu wodzów plemiennych i innych ważnych członków społeczeństwa chowano w kopcach umieszczonych w trumnach wykonanych z wydrążonych pni dębowych. Według znalezisk archeologicznych zwyczaje pogrzebowe zmieniały się w epoce brązu, od pochówków trumiennych w pniach dębowych do kremacji w późnej duńskiej epoce brązu. Prawdopodobnie wynikało to z wpływów międzynarodowych spowodowanych handlem dalekosiężnym towarami takimi jak miedź, cyna i bydło. Ta zmiana w zwyczajach pochówkowych prawdopodobnie dotyczy także Stabelhøje, gdzie najprawdopodobniej zachowało się kilka pokoleń pochówków z różnych okresów epoki brązu.

Ze szczytu kopców rozciąga się widok na ruiny zamku Kalø w zatoce Egens - części zatoki Aarhus, oraz na wybrzeże Jutlandii, z Aarhus, drugim co do wielkości miastem Danii, w oddali. Można również zobaczyć pagórkowate pola południowej Djursland i nieuprawiane wzgórza chronionego środkowego Mols, w tym najwyższe wzniesienie w okolicy, Agri Baunehøj, 137 metrów nad poziomem morza. Rozciąga się stąd również widok na zatokę Ebeltoft oraz na najbardziej wysunięty na południe półwysep Djursland, Helgenæs. Różnicę wysokości podkreślają widoki, które sięgają aż do powierzchni morza.

Do Stabelhøje można dojechać małymi wiejskimi drogami. Na małym parkingu przy kopcach znajduje się tablica informacyjna. Stąd jest krótki spacer na szczyt najbardziej wysuniętego na południe z dwóch kopców. Kopce mają wysokość 5-6 metrów. Każdy z nich zbudowany jest z 650 000 prostokątów darni, które zostały wycięte ręcznie, co odpowiada 7 ha złuszczonej darni z wrzosów i trawy na kopiec. Pod wpływem deszczu przesączającego się przez powierzchnię kopców wiele z duńskich kopców z epoki brązu wytworzyło przy powierzchni twardą, bogatą w minerały warstwę gleby, która izoluje wnętrze kopca od kontaktu z wodą i tlenem z zewnątrz. Ta warstwa utwardzonej gleby pomogła przez wieki zachować artefakty znajdujące się wewnątrz kopców.

Budowa kopców z epoki brązu, takich jak Stabelhøje, to przedsięwzięcie, w które zaangażowanych było wielu ludzi używających prymitywnych narzędzi z epoki przedżelaznej. Wyczyn ten jest częścią tworzenia 60 000 kurhanów z epoki kamienia i brązu zarejestrowanych w Danii. Obliczono, że w szczytowym okresie tego przedsięwzięcia, we wczesnej duńskiej epoce brązu, 1800-500 lat p.n.e. każdego roku budowano 100-150 kurhanów. Coś, co wskazuje na zorganizowaną kulturę przedchrześcijańską sprzed 2500-3800 lat, przenikniętą jednolitą wiarą religijną.