Helwan Cemetery, Heluan

W Helwan, na południe od współczesnego Kairu, odkopano duży starożytny cmentarz egipski z ponad 10 000 pochówków. Cmentarz był używany od okresu Naqada około 3200 r. p.n.e. do czasów Czwartej Dynastii i ponownie na początku Średniego Państwa, a następnie do okresu rzymskiego i później. Miejsce pochówku zostało odkryte i wykopane przez Zaki Saada w latach 1942-1954. Dalsze wykopaliska rozpoczęły się w 1997 roku przez ekspedycję australijską. Wykopaliska Zakiego Saada nigdy nie zostały w pełni opublikowane, ukazało się jedynie kilka wstępnych sprawozdań. Helwan był najprawdopodobniej cmentarzem Memfis w czasach pierwszych dynastii. Grobowce obejmują od małych dołów po większe, rozbudowane mastaby. Jeśli chodzi o podziemne części tych grobowców, odnotowano dwa typy. Z jednej strony są to doły z pochówkiem na dnie, a z drugiej podziemne komory, do których wchodzi się przez dół lub klatkę schodową. Większość pochówków jest przeznaczona dla jednego zmarłego.

Znane są przykłady pochówków wielokrotnych. Zmarłych umieszczano przeważnie w matach trzcinowych lub trumnach z różnych materiałów. Większość ciał znajdowano w pozycji skurczonej. Większość grobów zbudowano z cegieł błotnych. Dachy często wykonywano z drewna. Niektóre ściany w podziemnych komorach były pokryte tynkiem. W kilku grobowcach znaleziono kamienie, używane do zadaszenia komory grobowej, do zablokowania wejścia, a w rzadkich przypadkach do wybrukowania ścian. Niektóre z bardziej rozbudowanych grobów miały kilka komór podziemnych. Do komór tych często prowadziły schody. Pochowani tu ludzie należeli do wszystkich warstw społecznych, choć najwyżsi urzędnicy byli chowani w Saqqarze. Znaleziono ponad 40 stel należących do wyższych warstw społecznych. Stanowią one ważne źródło informacji na temat wczesnego piśmiennictwa w Egipcie. Niejaki Meriiti nosi na swojej steli wiele tytułów i pochodzi najprawdopodobniej z okresu Pierwszej Dynastii. Kilka stel należy również do członków rodziny królewskiej, takich jak córka króla Satkhnum, córka króla Khenmetptah i syn króla Nisuheqet. Stelae pochodzą mniej więcej z okresu od połowy I dynastii do początku IV dynastii.