Malpas Tunnel

Tunel Malpas przeprowadza Canal du Midi pod wzgórzem d'Ensérune w Hérault we Francji. Tunel został wydrążony w 1679 roku i był pierwszym w Europie żeglownym tunelem kanałowym. Jest pomnikiem determinacji głównego inżyniera Pierre'a-Paula Riqueta. Znajduje się w gminie Nissan-lez-Ensérune, w pobliżu stanowiska archeologicznego Oppidum d'Ensérune.

Wielkie rozczarowanie nastąpiło, gdy prace dotarły do wzgórza d'Ensérune. Po kilku metrach kopania w twardej skale okazało się, że piaskowiec jest bardzo kruchy i podatny na obsunięcia. Colbert, premier, po zapoznaniu się z sytuacją wstrzymał prace. Zablokowano portal i ponownie założono wyrobiska. Sytuację tę wykorzystali przeciwnicy Riqueta, aby przeszkodzić w realizacji projektu. Colbert ogłosił, że wyśle komisarzy królewskich, którzy zadecydują o przyszłości kanału. Kawaler de Clerville, architekt Ludwika XIV, doradził, by zamiast drążyć tunel przez wzgórze, przeprawić się przez rzekę Aude. Riquet jednak nadal preferował tunel ze względu na dodatkowe problemy, jakie stwarzało przekroczenie rzeki Aude.

W odpowiedzi Riquet poprosił swojego mistrza murarskiego, Pascala de Nissana, o kontynuowanie drążenia tunelu w tajemnicy, mimo ryzyka zawalenia. W ciągu niespełna ośmiu dni tunel był gotowy, a na całej długości miał betonowy strop. Tunel ma 165 m długości, a jego łuk znajduje się 8 m nad powierzchnią kanału i eliminuje konieczność budowy dodatkowej śluzy.

Zanim w XVII wieku zaczęto drążyć tunel Malpas, na wzgórzu od kilku stuleci znajdował się tunel wykopany w średniowieczu w celu odprowadzania wody z Étang de Montady. Uważa się, że ten istniejący wcześniej tunel był inspiracją Riqueta do stworzenia tunelu Malpas. W XIX wieku wykopano trzeci tunel, przechodzący przez wzgórze d'Ensérune pod tunelem Malpas, aby poprowadzić w nim linię kolejową z Béziers do Narbonne.